Overheid vraagt op meer dan 100 manieren toestemming voor volgcookies. Cookiebanners misleiden en 30% werkt niet

Op 20% van de onderzochte overheidsdomeinen staat een cookiebanner (394 van de 1911). Er wordt op meer dan 100 verschillende manieren om toestemming gevraagd, daarna zijn we gestopt met tellen. Per banner zijn er ook nog eens variaties in positionering, teksten, instellingen en stijl.

30% van de banners lekken ongevraagde volgcookies. Bijna alle banners zijn grafisch misleidend. 23% van de banners vereist meer handelingen om te weigeren dan te accepteren, in enkele gevallen kost weigeren 3 handelingen.

De overheid wil van de cookiebanners op eigen sites af. In veel gevallen kan dat direct. Voor het merendeel van de gevallen moet de site een alternatieve dienst of instellingen gebruiken. Video’s en statistieken zijn de voornaamste bron van ongevraagde volgcookies.

Hoe moet het wel? Er zijn meer dan 300 grotere overheidssites zonder cookiebanner of externe scripts. Deze zijn van een groot aantal opdrachtgevers van de centrale overheid. Gemeenten, provincies en waterschappen lukt dit nog niet.

Ter lering en vermaak bevat dit artikel ruim 20 voorbeelden van slechte cookiebanners op overheidssites. Van 289 van deze banners is ook een bureaubladachtergrond gemaakt en een overzicht van alle verschillende manieren om te weigeren of accepteren.

Vanaf 1 maart 2024 worden ongevraagde tracking cookies rood beoordeeld op basisbeveiliging.nl. Dit sluit aan op aankondiging van de Autoriteit Persoonsgegevens om te gaan handhaven op misleidende banners.

We zagen in november dat 4% van de voorpagina’s van overheidssites ongevraagde volgcookies plaatst. Een actueel overzicht van overheden dat illegaal volgcookies plaatst staat op het volgcookie-overzicht, hier.

Banners gelijktrekken of opruimen?

Wat moet de overheid met al deze banners? Het ultieme antwoord daarop is eenvoudig: opruimen. In de kamerbrief over cookies en online tracking van staatssecretaris Van Huffelen (Koninkrijksrelaties en Digitalisering) en minister Adriaansens (EZK) staat:

“Wij vinden het daarom wenselijk dat er geen third-party cookies of andere tracking gebruikt wordt op overheidswebsites, ongeacht het verkrijgen van toestemming.”

Kamerbrief over cookies en online tracking, september 2023

Een van de kernwoorden in die brief is “onbespied”: een bezoeker moet dus een website van een overheid kunnen bezoeken zonder dat een derde meekijkt. Dat is een hoger doel, waarbij ook geen bronnen van derde partijen worden gebruikt. Dus geen externe opmaak en lettertypen bijvoorbeeld.

Sinds februari 2024 geeft de Autoriteit Persoonsgegevens aan hoe heldere cookiebanners eruit horen te zien. Ze geeft daarbij aan dat ze hierop gaat handhaven en kan zelfs een boete opleggen.

Waarom gebruikt de overheid deze banners?

Op overheidssites zijn er twee hoofdoorzaken voor het gebruik van cookiebanners.

De eerste groep banners is simpelweg overbodig. Op deze banners wordt aangegeven dat er gebruik wordt gemaakt van analytische en functionele cookies. Daarvoor is geen toestemming nodig. Deze banners kunnen per direct de prullenbak in.

Mogelijke oorzaken van deze banners zijn onbekendheid met de regels of juristen die een “slag om de arm” nemen. Vragen om toestemming geeft de indruk dat gegevens kunnen worden gedeeld: het belemmert de gebruiker en maakt de site minder betrouwbaar.

Soms is het verwarrend: het statistiekenpakket (voor analytische doeleinden) van LinkedIn plaatst óók een volgcookie voor marketingsdoeleinden. Dan is toestemming noodzakelijk.

De overige grote groep banners komt door het gemak waarmee opdrachtgevers en websitebureaus online diensten van derde partijen gebruiken. Het gaat dan om functionaliteit voor zaken als video’s, kaarten, captcha’s en statistieken. Dit werkt makkelijk en snel maar men heeft niet scherp wat de gevolgen zijn. Deze besparing in komt uiteindelijk voor rekening van de bezoeker.

Voor de meeste, zo niet alle, online diensten bestaan alternatieven. Maar toegegeven: deze zijn niet allemaal even gangbaar, bekend, goedkoop, makkelijk te vinden of eenvoudig te gebruiken. Het scherp krijgen van alle alternatieven is dan ook een van de uitdagingen bij de overheid. Daarover verderop meer.

De overheid verdient geen geld aan advertenties op haar websites. Hiervoor zijn geen cookiebanners gevonden.

Werken die banners eigenlijk wel?

Op ten minste 30% van de sites met banner werkt deze niet. Er zijn ten minste 41 soorten banners die volgcookies lekken.

Neem het populairste volgcookie is die van YouTube. Dit cookie heet VISITOR_INFO1_LIVE en is door Google als advertentiecookie gedocumenteerd.

Zonder toestemming wordt dit cookie wordt geplaatst op 228 domeinen, terwijl met toestemming het cookie op 262 domeinen wordt geplaatst. Op 34 sites is de cookiebanner effectief.

Maar van die 228 sites zonder toestemming hebben 84 een cookiebanner. Hier komt het VISITOR_INFO1_LIVE cookie dus doorheen.

Wanneer de bekende volgcookies van Facebook, Google en LinkedIn worden meegenomen stijgt het aantal sites met lekkende cookiebanners naar 94.

We hebben over langere termijn 310 overheidssites met cookiebanner gemeten. Dus op 30% van sites met een cookiebanner werkt de banner niet. Een van de populairste cookiebanners, ‘cookieSettingsOverlayToggle’ lekt op 25 sites cookies. In totaal zien we 41 soorten lekkende banners. Deze zijn te vinden in bijlage E.

Voorbeeld van de cookieSettingsOverlayToggle cookiebanner

De 1911 sites zijn tot 200 pagina’s bezocht en tot 3 lagen diep. In totaal gaat het om 310 sites waar deze meting herhaaldelijk succesvol is uitgevoerd over langere termijn. De lijst met sites en de verklaring waarom dit niet gemeten is over het totaal van 394 sites is staat in bijlage E. We zien bij het geven van toestemming op sites met banners geen enorme toename in een nieuw volgcookies, enkel een toename in bestaande volgcookies. We hebben alleen gekeken wat er in het wild gebeurt, er is geen test uitgevoerd van alle banners (met alle instellingen) op alle volgcookies.

Zijn deze banners eerlijk?

Nee. 23 van de 97 onderzochte banners vereisen meer stappen om te weigeren dan te accepteren (23%). Soms kost weigering zelfs drie handelingen, terwijl accepteren er maar één is. In 16 gevallen is weigeren onmogelijk, vaak omdat deze banners over analytische/functionele cookies gaan en dus overbodig zijn.

In de voorbeelden later in dit artikel is duidelijk te zien dat met grafisch ontwerp (dark patterns) een bezoeker makkelijker kan accepteren dan weigeren. Denk dan aan dat de acceptatieknop goed te zien is, een positieve kleur heeft en dergelijke. Nagenoeg alle banners passen dergelijke patronen toe. De autoriteit persoonsgegevens geeft aan dat dit niet mag en hoe het wel moet.

Ook op overheidssites zijn de cookiebanners dus misleidend.

# BannersWeiger stappenAccepteer stappen
331
222
2021
113
212
5311
1onmogelijk3
1onmogelijk2
12onmogelijk1
2onmogelijkonmogelijk
Stappen om te weigeren bij 97 technisch verschillende banners.

Gezocht: alternatieve diensten

Diensten van derden zijn bij de overheid de enige bron van volgcookies. In dit hoofdstuk duiken we in de stand van zaken rond de twee belangrijkste redenen voor ongevraagde volgcookies: video’s en statistieken.

De overheid is op dit moment druk op zoek naar alternatieven. Niet alleen voor diensten die volgcookies plaatsen maar voor alle diensten van derden zoals externe lettertypen.

Wij zullen daarom in kaart brengen waar third-party cookies en scripts gebruikt worden, en welke. Op basis daarvan willen we onderzoeken of we deze kunnen vervangen door (open source) alternatieven, die door de overheid zelf gehost worden, waardoor die informatie niet naar derden gaat. Dit sluit aan bij de ambities omtrent digital commons.

Kamerbrief over cookies en online tracking

Privacyvriendelijke video

Er zijn twee grote videoplatforms in gebruik op sites van de rijksoverheid. Dit zijn YouTube en Rovid. Beiden worden op afstand gevolgd door Vimeo en Kaltura.

YouTube plaatst het meest gebruikte ongevraagde volgcookie, maar levert sinds 2009 het alternatief youtube-noocookie.com voor embedding op sites. 20% van de verzoeken naar YouTube gaat via dat domein. Voor beheerders was het dus altijd al eenvoudig om privacyvriendelijk te werken, maar 80% doet dat niet.

Het andere populaire platform is Rovid. Dit is van de Dienst Publiek en Communicatie van het Ministerie van Algemene Zaken. Dit platform plaatst geen volgcookies. Rovid wordt gebruikt op 268 sites, zoals dranquilo.nl of verbeterjehuis.nl. De speler van Rovid doet functioneel niet onder voor YouTube en heeft soms ook opties om videos te downloaden.

Maar Rovid heeft ook eigenaardigheden. De website waar de video’s vandaan komen, rovid.nl, is blanco. Er is niets te vinden over de dienst, zelfs geen rijksoverheidslogo. Er staat dus niet dat het van de overheid is, welk doel het heeft, wat het kost en wat het allemaal kan. Hierover is gemaild en dit artikel wordt nog aangevuld.

Rovid wordt alleen gebruikt voor de rijksoverheid. Andere overheden zullen dus andere alternatieven moeten zoeken. Een alternatief is dat websites zelf ook video’s kunnen aanbieden zonder gebruik te maken van een externe dienst of scripts. Voor iedere webtechnologie bestaat een groot aantal videospelers.

Alternatieven voor tracking op statistieken

Het statistiekenpakket van LinkedIn plaatst het vaakt ongewenst volgcookies. Google Analytics volgt bezoekers via externe verzoeken naar doubleclick.net wanneer het niet goed is ingericht.

De rijksoverheid kan via Dienst Publiek en Communicatie gebruik maken van een Piwik Pro installatie. Andere overheden zullen dit zelf moeten regelen, maar gelukkig is er een keur aan alternatieven. Matomo is zo’n populair alternatief. Op de website European Alternatives staan nog 30 alternatieven die voldoen aan de AVG.

Showcase slechte cookiebanners

De mensen die vroeger de interface van videorecorders ontwierpen maken tegenwoordig cookiebanners. Menig jurist, grafisch ontwerper en techneut heeft de bingokaart al snel vol met frustraties en irritaties.

Laten we kijken naar ruim 20 verschillende cookiebanners waar iets mis mee is. Deze metingen komen van november 2023. Er zijn wat sites opgeknapt of opgeruimd, maar de meeste staan er nog.

Tactisch onhandig

We beginnen bij politie.nl. Stel je wil een aangifte doen, dan is het fijn om te weten dat er nog een partij op die site zit die ogenschijnlijk geld verdient aan jouw bezoek.

Op het meldpunt integriteit van justitie en veiligheid staat het vinkje “sociale media” standaard aangevinkt. Dat is geen geruststellende gedachte wanneer je net een melding wil maken over de integriteit van een collega. Voor je het weet is je bezoek gekoppeld aan social media en krijg je hier reclames voor.

Ook een tactisch onhandige is die van investinholland.com. Waarom zou iemand investeerders willen afleiden met een vraag over cookies en tracking.

Er zijn meer sites waar vinkjes standaard aan staan. Zo ook op metropoolregioeindhoven.nl laat standaard marketing cookie aan staan.

Alles accepteren

Een kromme vorm van toestemming vragen is vinkjes tonen die uit staan. Daaronder staat dan de knop “alles accepteren”. Die knop aantikken zet dus alle vinkjes aan! De knop “Weigeren” is niet te vinden, waardoor een bezoeker moet nadenken over de andere optie.

Dat zien we bijvoorbeeld op buitenlevenvakanties.nl (ja, is rijksoverheid :))

Op geheugenvannederland.nl staat dit geheugenspelletje ook.

Ook GGD West Brabant doet dit. Met de knop “Ik stem met alles in” wordt toestemming gegeven voor de uitgevinkte opties.

De sites holland.com, nbtc.nl en zonmw.nl gebruiken dezelfde vraagstelling. Daarin wordt gesuggereerd dat “accepteren en doorgaan” de juiste keuze is. Daaronder staat in grijs een tekst waarvan een gebruiker niet kan zien dat het een link is.

Duister ontwerp

Bezoekers wordt door vormgeving verleid om in te stemmen met cookies. Dit is aan de orde van de dag en bijna alle cookiebanners maken zich hier schuldig aan.

Een voorbeeld is de site drenthe.nl. Daar kan men meteen accepteren, of men kan tijd besteden met priegelen in instellingen.

Ook groningen.nl maakt het bezoekers extra moeilijk om te weigeren. Om te weigeren moet je minstens twee stappen nemen. Namelijk eerst “voorkeuren wijzigen” en dan door het volgende doolhof de juiste vinkjes zetten.

Soms is het heel moeilijk om te vinden hoe je kan weigeren. Bijvoorbeeld op haaglandenveilig.nl is onderaan de paarse tekst een linkje te vinden om cookies in te stellen. We vinden het schrijven van het woord “Akkoord” op twee regels wel bijzonder grappig.

Contrast en kleur

Spelen met contrast kan ook zorgen voor meer gebruikers die toestemming geven. Hieronder staat het dialoog van drechtsteden.nl, waarbij de knoppen “Alle cookies weigeren” en “Voorkeuren” lijken uitgeschakeld. Mensen met verminderde visie zullen deze helemaal niet kunnen zien.

Op nidos.nl zie je geel op wit op geel. Dat is ongelofelijk lastig te lezen. Ook staat er bij toestaan een mooie groene knop en een vinkje. Dat zal dan wel de goede optie zijn.

Groen is goed. Dat zien we ook terug op de site nlw.nl.

Meertalig

Op de site van biodiversiteit worden verschillende talen door elkaar gebruikt: Accepteren als moeilijk leesbare link en een grijze knop met “No, thanks”.

Meertaligheid zien we vaker terug, zoals op hunzeenaas.nl. Daar kan je kiezen voor “alle cookies”, “Deny” en “voorkeuren”.

De site meldknop.nl, wat als doel heeft mensen te beschermen, heeft een uitvoerige en meertalige cookiebanner. Hier zijn de keuzes: “all cookies”, “weigeren” en “view preferences”.

Weigeren onmogelijk, an offer you can’t refuse

Diverse sites maken het onmogelijk om te weigeren, zelfs als het gaat om marketingscookies. Maar dat mag toch niet? Of wacht… er staat een link onderaan in de tekst die volledig wegvalt. We zien dit o.a. op de site van veva.nl.

Op risse.nl wordt aangegeven: kom je hier, dan stem je in met hun “cookie beleid” (sic). Er zijn meerdere van dit soort sites, zoals crimediggers.nl.

Nog wat aparte

Rotterdammers blijven Rotterdammers. Dat zie je ook in de vraagstelling en antwoorden op ggdrotterdamrijnmond.nl. Direct accepteren? Ja of Nee. Eigenlijk best duidelijk, en misschien wel de duidelijkste in deze reeks.

Maar gelukkig kan het ook onduidelijker, zoals op de site concernvoorwerk.nl. Hier is het mogelijk om te kiezen uit “Akkoord”, “x” en “x”. Wat doen die “x” knoppen precies?

Drie handelingen nodig om uit te schakelen

Tot slot nog een van onze favoriete sites: vng-international.nl. Dit is een favoriet van basisbeveiliging omdat dit domein zorgt dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten een van de slechtst beveiligde organisaties is op de gemeentekaart. De cookiebanner op deze site is dubbel gemeen: een bezoeker moet naar het slechter vormgegeven “settings” en daar moet het vinkje marketingscookies eerst worden uitgezet. Daarna moet alsnog op “Accept” worden geklikt wat natuurlijk verwaarend is.

Tot slot: hoe moet het dan wel?

Hier ligt een hele grote valkuil: aangeven hoe goede cookiebanners er uitzien. Dat zou betekenen dat het gebruik van deze banners en de tracking erachter wenselijk is. Wij lopen daarom met een grote boog om deze valkuil heen.

Ook het gebruik van scripts van derde partijen is niet wenselijk. De enige externe partij waar iets van mag worden opgevraagd is een andere site van dezelfde organisatie of de overheid.

Er zijn 335 overheidssites van maar dan 20 pagina’s die voldoen aan deze eisen. Het kan dus wel! Opvallend is dat het vele verschillende opdrachtgevers zijn die het is gelukt. Deze meting is uitgevoerd tot 200 pagina’s en maximaal 3 lagen diep per domein.

Helaas lukt het alleen de centrale overheid om aan deze eisen te voldoen. Gemeenten, provincies en waterschappen blijven achter door vaak dezelfde externe diensten.

EigenaarWebsitePagina’s
Dienst Publiek en Communicatie (DPC)government.nl202
Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V)dienstterugkeerenvertrek.nl201
Infrastructuur en Waterstaat (IenW)agendaijsselmeergebied2050.nl183
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)prognosemodelzw.nl182
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)nederlandse-sportraad.nl181
Rijkswaterstaatmagazinesrijkswaterstaat.nl175
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoedcultureelerfgoed.nl172
Onderwijs, Cultuur en Wetenschaptelmeemettaal.nl165
Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)farmatec.nl159
Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)dji.nl154
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)regelhulp.nl144
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)monitorlangdurigezorg.nl142
Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV)competentnl.nl139
Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)bigregister.nl136
Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)oecdguidelines.nl136
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteitanimalfreeinnovationtpi.nl135
 Logiuskoopoverheid.nl135
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)tuchtcollege-gezondheidszorg.nl133
Bureau Algemene Bestuursdienst (Bureau ABD)algemenebestuursdienst.nl132
Onderwijs, Cultuur en Wetenschapnieuwsbrievenminocw.nl128

Bijlage A: Bureaubladachtergrond cookietoestemming

Onderstaande afbeelding is op 4K te downloaden. Deze bevat 289 verschillende cookie vraagstellingen vanuit verschillende vormgevingen en technieken. Klik op de afbeelding om deze te downloaden.

Bijlage B: Collage smaakjes cookiebanners

Een van de meest toegepaste cookiebanners lekt op 25 sites volgcookies. Deze heet “cookieSettingsOverlayToggle”. Het leuke van deze banner is dat beheerders een eigen kleurtje kunnen instellen. Wij sparen ze allemaal!

Bijlage C: Toestemming of Weigeren

Bezoekers kunnen op 51 verschillende manieren accepteren: Aanvaarden, Accept, Accept All, Accept Cookies, Accepteer, Accepteer Al Onze Cookies, Accepteer Alle Cookies, Accepteer Alles, Accepteer Cookies, Accepteren, Accepteren En Doorgaan, Akkoord, Akkoord Met Cookies Van Derden, Akkoord Met Functionele Én Marketing Cookies, All Cookies, Alle Cookies, Alle Cookies Accepteren, Alle Cookies Toestaan, Alle Toestaan, Alles Aanvaarden, Alles Accepteren, Alles Toestaan, Allow All, Cookies Accepteren, Cookies Toestaan, Geen Probleem, I Agree, Ik Accepteer Alle Cookies, Ik Begrijp Het, Ik Ga Akkoord, Ik Snap Het, Ik Stem Met Alles In, Ja, “Ja, Dat Is Prima”, “Ja, Ik Accepteer”, “Ja, Ik Accepteer Cookies”, “Ja, Ik Accepteer Deze Cookies”, Keuze Opslaan, Ok, Opslaan, Prima, Prima, Ik Sta Dit Toe, Prima!, Sluit, Sluiten, Sta Cookies Toe, Toestaan, Verberg Deze Melding, Verbergen, Voorkeur Opslaan, Yes, I Accept Cookies From This Website

Ook kunnen ze op 50 manieren weigeren: Afwijzen, Akkoord Met Enkel Functionele Cookies, Alle Cookies Weigeren, Alle Weigeren, Alleen Anonieme Cookies, Alleen De Functionele Cookies, Alleen Functionele Cookies, Alleen Noodzakelijk, Alleen Noodzakelijke Cookies, Alleen Noodzakelijke En Analytische Cookies, Alles Afwijzen, Alles Weigeren, Cookie Instellingen Aanpassen, Cookies Niet Toestaan, Cookies Weigeren, Deny, Enkel Noodzakelijke, Enkel Noodzakelijke Cookies, Ik Ga Niet Akkoord, Ik Stem In Met Selectie, Liever Niet, Minimale Cookies, Nee, “Nee Bedankt”, “Nee, Bedankt”, “Nee, Bedankt.”, “Nee, Dank Je”, “Nee, Ik Accepteer Deze Cookies Niet”, “Nee, Ik Accepteer Geen Cookies”, “Nee, Ik Accepteer Niet”, “Nee, Liever Niet”, “Nee, Weiger Cookies”, Niet Accepteren, Niet Akkoord, Niet Nu, No, No, I Do Not Accept Cookies From This Website, No, Thanks, Ok, Opslaan, Opslaan En Sluiten, Reject All, Save, Weiger, Weiger Cookies, Weigeren, X, Zelf Instellen, Zet Cookies Uit

Bijlage D: Tabel met verschillende keuzes

De 154 combinaties met antwoorden kwamen we tegen tijdens het onderzoek.

AccepterenWeigerenOverig
AanvaardenWeigeren
Accept

Accept allSaveIndividual Privacy Preferences
Accept allReject allCustomize
Accept All
Customize
Accept Cookies
Cookie Settings
Accept cookies
Settings
AccepteerWeigerPrivacybeleid
AccepteerWeiger
Accepteer

Accepteer
Meer weten…
Accepteer
Cookies aanpassen
Accepteer
instellingen
Accepteer
Meer informatie
Accepteer al onze cookiesAlleen de functionele cookies
Accepteer alle cookiesNiet accepterenAanpassen
Accepteer alle cookiesAlleen noodzakelijke en analytische cookies
Accepteer alle cookies
Zelf instellen
Accepteer alle cookies
Cookie instellingen
Accepteer allesAlleen noodzakelijkBekijk instellingen
Accepteer allesAlles afwijzenAanpassen
Accepteer allesok
Accepteer alles
Opslaan
Accepteer cookiesCookie-instellingen aanpassen
ACCEPTEER COOKIESWEIGER COOKIESMeer informatie
Accepteer cookiesWeiger cookies
Accepteer cookies

Accepteer cookies
Cookie-instellingen aanpassen
Accepteer Cookies
Privacy statement
Accepteer cookies
Meer instellingen
AccepterenWeigeren
AccepterenWeigerenPrivacyverklaring
AccepterenWeigerenCookie instellingen
AccepterenWeigerenBekijk voorkeuren
AccepterenNo, thanks
AccepterenNee, bedankt
AccepterenNee, bedanktMeer informatie
AccepterenWeigerBekijk voorkeuren
AccepterenNee, dank je
AccepterenNee, bedankt.
AccepterenNiet accepteren
AccepterenMinimale cookies
AccepterenZelf instellen
AccepterenAfwijzen
AccepterenEnkel noodzakelijke cookies
accepteren
Zelf instellen
Accepteren
Verbergen
Accepteren
Individuele cookie voorkeuren
Accepteren
Instellingen
Accepteren
Cookie instellingen
Accepteren

Accepteren
Meer informatie
Accepteren
Privacybeleid
Accepteren en doorgaanAlle cookies weigerenVoorkeuren opslaan
Accepteren en doorgaanOpslaan en sluiten
Accepteren en doorgaan
Zelf instellen
Accepteren en doorgaan
Opslaan en sluiten
Akkoordxx
AkkoordWeigeren
AkkoordLiever niet
Akkoord
Meer weten?
Akkoord

Akkoord
Cookie instellingen
Akkoord
Info / uitzetten
Akkoord
Meer informatie
Akkoord
Pas je cookie voorkeuren aan
Akkoord
Instellingen
Akkoord
Voorkeuren
Akkoord
Wijzigen
Akkoord met cookies van derdenAlleen functionele cookies
Akkoord met functionele én marketing cookiesAkkoord met enkel functionele cookies
All cookiesWeigerenView preferences
Alle cookiesDenyVoorkeuren
Alle cookies
Zelf instellen
Alle cookies accepterenAlle cookies weigerenVoorkeuren
Alle cookies accepteren
Cookie instellingen aanpassen
Alle cookies toestaanZelf instellen
Alle cookies toestaanAlleen anonieme cookies
Alle cookies toestaanAlleen noodzakelijke cookiesDetails tonen
Alle cookies toestaan
Details tonen
Alle cookies toestaan
Voorkeuren
Alle toestaanAlle weigerenInstellingen
Alle toestaanEnkel noodzakelijkeCookie-instellingen
Alles aanvaardenAlles weigeren
Alles accepterenAlles afwijzenInstellingen
Alles accepterenAlleen noodzakelijkCookie-instellingen
Alles accepterenAlles weigerenInstellingen
Alles accepterenOpslaanOpslaan
Alles accepteren
Instellingen
Alles accepteren
Aangepast
Alles accepteren
Voorkeuren wijzigen
Alles toestaanWeigerenAanpassen
Alles toestaanWeigerenSelectie toestaan
Alles toestaanWeigerenInstellingen
Alles toestaan
Voorkeuren
Allow allDenyAllow selection
Cookies accepteren

Cookies toestaanCookies weigeren
Cookies toestaanCookies weigerenPrivacy en cookies
Cookies toestaanCookies weigerenInformatie over cookies
Cookies toestaanCookies niet toestaan
Cookies toestaanCookies niet toestaanMeer informatie over de cookiewet
Cookies toestaanAlleen noodzakelijke cookies
Cookies toestaan
Cookies weigeren
Cookies toestaan

Geen probleemNiet nu
I Agree
Privacy Preferences
Ik accepteer alle cookies
Ik wil mijn cookies handmatig instellen
Ik accepteer alle cookies
Meer informatie over cookies
Ik begrijp het
Instellingen
Ik begrijp het
Meer informatie
Ik begrijp het
Cookieverklaring
Ik ga akkoordZet cookies uitCookie instellingen
Ik ga akkoordIk ga niet akkoord
Ik ga akkoordNee, weiger cookies
Ik ga akkoord

Ik ga akkoord
Instellingen
Ik ga akkoord
Wijzig voorkeuren
Ik snap het

Ik snap het
Instellingen
Ik stem met alles inIk stem in met selectie
Ik stem met alles in
Zelf instellen
JaNee
Ja, dat is prima
Nee, zelf instellen
Ja, ik accepteerNee, ik accepteer niet
Ja, ik accepteer cookiesNee, ik accepteer geen cookiesIk wil eerst meer weten…
Ja, ik accepteer deze cookiesNee, ik accepteer deze cookies niet
Ja, ik accepteer deze cookiesNee, ik accepteer deze cookies nietInformatie over cookies
Ja, ik accepteer deze cookiesCookies weigeren
Keuze opslaan

OKNiet akkoordDetails tonen
OkNoPrivacy policy
Ok

OK
Learn more
Opslaan

Opslaan
Details
PrimaNee bedankt
Prima, ik sta dit toeNee, liever niet
Prima!Liever niet
Sluit

Sluiten

Sta cookies toe
Instellingen
ToestaanWeigeren
ToestaanWeigerenLees meer
ToestaanAfwijzen
TOESTAAN
INSTELLINGEN
Verberg deze melding

Verbergen
Meer info
Voorkeur opslaan
Privacy statement
Yes, i accept cookies from this websiteNo, I do not accept cookies from this website


X


Verberg deze melding


Wijzig hier jouw cookie-instellingen


Voorkeur wijzigen

Bijlage E: Plaatsing VISITOR_INFO1_LIVE cookie

Dit is het YouTube tracking cookie, gedocumenteerd op de site van google.

Plaatsing volgcookie op sites met toestemming

262x: 2todrive.nl, a1oost.nl, a16rotterdam.nl, a27a12ringutrecht.nl, a27houtenhooipolder.nl, a28a1knooppunthoevelaken.nl, aaenhunze.nl, aanmelder.nl, acceleratethechange.nl, actieleernetwerk.nl, afm.nl, agv.nl, albrandswaard.nl, alescon.nl, alkmaarder-enuitgeestermeer.nl, alleenjijbepaalt.nl, allesoversport.nl, almere.nl, amfors.nl, aorta-lsp.nl, aorta-zorg.nl, apeldoorn.nl, avalex.nl, baanbrekers.org, basismonitoringwadden.nl, bdmuseum.nl, bereikbaarheidvooriedereen.nl, bewegwijzeringsdienst.nl, biodiversity-chm.nl, blankenburgverbinding.nl, bofeb.nl, bs-ob.nl, bsr.nl, buitenplaatselswout.nl, buren.nl, bussum.nl, caop.nl, cbi.eu, coastguard.nl, congresbureau.nl, cultuurparticipatie.nl, cvdm.nl, cvdnederland.nl, dcmr.nl, deafsluitdijk.nl, debetho.nl, defensietalenten.nl, denbosch.nl, derdekamer.nl, diamant-groep.nl, dienstgezondheidjeugd.nl, dmi-ecosysteem.nl, dnb.nl, doemeemetmdt.nl, dommel.nl, drechterland.nl, drechtwerk.nl, drenthe.nl, dronten.nl, duurzaamdoor.nl, duurzaamgww.nl, duurzaamheidsroutea35.nl, ecal.nu, eerstekamer.nl, eindhoven.nl, emco-groep.nl, energieoprijksgrond.nl, enterpriseeuropenetwork.nl, ertms.nl, etten-leur.nl, eumetcal.eu, euphix.org, examenblad.nl, expertisecentrumlyme.nl, farmingthefuture.nl, flevoland.nl, flitspanel.nl, gbtwente.nl, gddiergezondheid.nl, geestmerambacht.nl, gelderland.nl, gemeentebest.nl, gemeentestein.nl, gemeentesudwestfryslan.nl, gezondeschool.nl, ggddrenthe.nl, ggdhollandsnoorden.nl, ggdrotterdamrijnmond.nl, ggdzl.nl, ggdzw.nl, globio.info, gooisemeren.nl, greendeals.nl, grondstoffenscanner.nl, halt.nl, hdsr.nl, hellendoorn.nl, helmond.nl, hetcak.nl, hhdelfland.nl, hofvantwente.nl, holland.com, huisvanhilde.nl, hvcgroep.nl, i-sociaaldomein.nl, ifv.nl, ikbennieuwegein.nl, inovergang.nl, internationalstudy.nl, isob.net, iw4.nl, jaarverslagrechtspraak.nl, kamerindeklas.nl, kansspelautoriteit.nl, kb.nl, kbvg.nl, kennisnetwerkspv.nl, knaw.nl, knmi.nl, kredietbanklimburg.nl, kustwacht.nl, kustwachtnederland.nl, laarbeek.nl, lbio.nl, lcms.nl, lochem.nl, lokale-democratie.nl, loodswezen.nl, maatwerkmultiproblematiek.nl, makingvitalityreality.nl, markermeerijmeer.nl, matra-south.nl, metropoolregioeindhoven.nl, minderwegwerpplastic.nl, mirta2deilvught.nl, mondriaanfonds.nl, monozakelijk.nl, montferland.info, monumenten.nl, move-rdh.nl, muiden.nl, naarden.nl, nak.nl, nationaalsportakkoord.nl, natuurenrecreatieschapijsselmonde.nl, nbso-texas.com, nederweert.nl, nieuwkoop.nl, nieuwsienw.nl, nipv.nl, nl-alerttijdlijn.nl, nlwgroep.nl, nsp-toekomstglb.nl, odbn.nl, odijmond.nl, odmh.nl, odwh.nl, odzob.nl, ofgv.nl, omgevingsdiensthaaglanden.nl, omwb.nl, ondermijningapp.nl, orangecorners.com, overheid.nl, ozhz.nl, parklingezegen.nl, partnersvoorwater.nl, pdok.nl, perined.nl, platformduurzamehuisvesting.nl, politie.nl, politieorkest.nl, politiesport.nl, portofmoerdijk.nl, prismabedrijvenpark.nl, provincie-utrecht.nl, purmerend.nl, raadvoorrechtsbijstand.org, ravbrabantmwn.nl, rbbgroep.nl, rdw.nl, rechtwijzer.nl, recreatieschaprottemeren.nl, recreatieschapvoorneputten.nl, recreatieschapwestfriesland.nl, regionaalarchiefrivierenland.nl, regiorivierenland.nl, regiostedendriehoek.nl, rhcvechtenvenen.nl, rijkswegennoord.nl, risse.nl, rudzuidlimburg.nl, rwsnatura2000.nl, sbr-wonen.nl, schielandendekrimpenerwaard.nl, schonerivieren.org, schoolleidersregistervo.nl, snn.nl, sportakkoord.nl, staatsbosbeheer.nl, stadsbankoostnederland.nl, staten-generaal.nl, stedebroec.nl, steenwijkerland.nl, stichtsevecht.nl, streekarchiefvp.nl, striping.nl, stroomopwaarts.nl, sudwestfryslan.nl, svdj.nl, swb.nl, talentisbelangrijker.nl, terneuzen.nl, teylingen.nl, tno.nl, topsectorenergie.nl, tradewithnl.nl, usar.nl, uwkindenseks.nl, valkenburg.nl, vallei-veluwe.nl, varendoejesamen.nl, veiligheidsberaad.nl, veldhoven.nl, verbredinga27a1.nl, verduurzamingindustrie.nl, vervoerregio.nl, vfpf.nl, vng.nl, vnsc.eu, volgjezorg.nl, vraaghetdepolitie.nl, vredespaleis.nl, vzvz.nl, waddenzee.nl, waterasleverage.org, waterschaplimburg.nl, wdodelta.nl, weekvandeintegriteitrijk.nl, weerbaar-bestuur.nl, weerbaarbestuur.nl, weerbaredigitaleoverheid.nl, werkenbijdefensie.nl, werkenbijderdw.nl, werkenbijdesvb.nl, werkenbijhetom.nl, werksaamwf.nl, werkzaakrivierenland.nl, westerwolde.nl, wezo.nl, wlo2015.nl, wmowerkplaatsen.nl, workinnl.nl, wrij.nl, wsd-groep.nl, wshd.nl, wvs.nl, zeroemissiedoelgroepenvervoer.nl, zoeterwoude.nl, zonmw-jeugdmagazines.nl, zorgpact.nl, zuiderzeeland.nl

Plaatsing volgcookie op sites zonder toestemming

228x: 2todrive.nl, a1oost.nl, a16rotterdam.nl, a27a12ringutrecht.nl, a27houtenhooipolder.nl, a28a1knooppunthoevelaken.nl, aaenhunze.nl, aanmelder.nl, acceleratethechange.nl, actieleernetwerk.nl, agv.nl, albrandswaard.nl, alescon.nl, alkmaarder-enuitgeestermeer.nl, alleenjijbepaalt.nl, allesoversport.nl, almere.nl, amfors.nl, aorta-lsp.nl, aorta-zorg.nl, apeldoorn.nl, avalex.nl, baanbrekers.org, bdmuseum.nl, bereikbaarheidvooriedereen.nl, bewegwijzeringsdienst.nl, bidbook.eu, biodiversiteit.nl, biodiversity-chm.nl, blankenburgverbinding.nl, bofeb.nl, bs-ob.nl, bsgw.nl, bsr.nl, buitenplaatselswout.nl, buren.nl, bussum.nl, caop.nl, cbi.eu, coastguard.nl, concernvoorwerk.nl, cvdm.nl, cvdnederland.nl, deafsluitdijk.nl, debetho.nl, defensietalenten.nl, denbosch.nl, derdekamer.nl, diamant-groep.nl, dmi-ecosysteem.nl, dnb.nl, doemeemetmdt.nl, dommel.nl, drechterland.nl, drechtwerk.nl, dronten.nl, duurzaamgww.nl, duurzaamheidsroutea35.nl, ecal.nu, eerstekamer.nl, eindhoven.nl, energieoprijksgrond.nl, enterpriseeuropenetwork.nl, ertms.nl, etten-leur.nl, eumetcal.eu, euphix.org, examenblad.nl, expertisecentrumlyme.nl, farmingthefuture.nl, flevoland.nl, gbtwente.nl, gddiergezondheid.nl, geestmerambacht.nl, gelderland.nl, gemeentebest.nl, gemeentestein.nl, gezondeschool.nl, ggdhollandsnoorden.nl, ggdrotterdamrijnmond.nl, ggdzl.nl, ggdzw.nl, globio.info, gooisemeren.nl, greendeals.nl, grondstoffenscanner.nl, halt.nl, hellendoorn.nl, helmond.nl, hhnk.nl, hofvantwente.nl, hvcgroep.nl, ikbennieuwegein.nl, inovergang.nl, internationalstudy.nl, isob.net, iw4.nl, jaarverslagrechtspraak.nl, kamerindeklas.nl, kansspelautoriteit.nl, kb.nl, kbvg.nl, kennisnetwerkspv.nl, knaw.nl, knmi.nl, kredietbanklimburg.nl, kustwacht.nl, kustwachtnederland.nl, laarbeek.nl, lbio.nl, lcms.nl, lochem.nl, lokale-democratie.nl, loodswezen.nl, maatwerkmultiprobleemhuishoudens.nl, maatwerkmultiproblematiek.nl, makingvitalityreality.nl, markermeerijmeer.nl, matra-south.nl, metropoolregioeindhoven.nl, minderwegwerpplastic.nl, mirta2deilvught.nl, mondriaanfonds.nl, monozakelijk.nl, montferland.info, move-rdh.nl, muiden.nl, nak.nl, natuurenrecreatieschapijsselmonde.nl, nbso-texas.com, nederweert.nl, nieuwkoop.nl, nieuwsienw.nl, nl-alerttijdlijn.nl, nlwgroep.nl, nsp-toekomstglb.nl, odwh.nl, oisterwijk.nl, omgevingsdiensthaaglanden.nl, ondermijningapp.nl, orangecorners.com, overheid.nl, overlegorgaanfysiekeleefomgeving.nl, ozhz.nl, parklingezegen.nl, parkstad-limburg.nl, partnersvoorwater.nl, pdok.nl, perined.nl, pijnacker-nootdorp.nl, platformduurzamehuisvesting.nl, platformwow.nl, politieorkest.nl, politiesport.nl, portofmoerdijk.nl, prismabedrijvenpark.nl, ravbrabantmwn.nl, rbbgroep.nl, rdw.nl, recreatieschaprottemeren.nl, recreatieschapvoorneputten.nl, recreatieschapwestfriesland.nl, regionaalarchiefrivierenland.nl, regiorivierenland.nl, regiostedendriehoek.nl, rhcvechtenvenen.nl, rijkswegennoord.nl, risse.nl, rudzuidlimburg.nl, rwsnatura2000.nl, sbr-wonen.nl, schonerivieren.org, schoolleidersregistervo.nl, snn.nl, sportakkoord.nl, staatsbosbeheer.nl, stadsbankoostnederland.nl, staten-generaal.nl, stedebroec.nl, steenwijkerland.nl, stichtsevecht.nl, streekarchiefvp.nl, swb.nl, talentisbelangrijker.nl, terneuzen.nl, teylingen.nl, tno.nl, topsectorenergie.nl, tradewithnl.nl, usar.nl, uwkindenseks.nl, varendoejesamen.nl, veiligheidsberaad.nl, veldhoven.nl, verbredinga27a1.nl, verduurzamingindustrie.nl, vervoerregio.nl, vfpf.nl, vng.nl, vnsc.eu, volgjezorg.nl, vraaghetdepolitie.nl, vredespaleis.nl, vzvz.nl, wdodelta.nl, weekvandeintegriteitrijk.nl, weerbaarbestuur.nl, weerbaredigitaleoverheid.nl, werkenbijdefensie.nl, werkenbijdekustwacht.nl, werkenbijderdw.nl, werkenbijdesvb.nl, werkenbijhetom.nl, werksaamwf.nl, werkzaakrivierenland.nl, westerwolde.nl, wezo.nl, wlo2015.nl, wmowerkplaatsen.nl, workinnl.nl, wrij.nl, wsd-groep.nl, wshd.nl, wvs.nl, zeroemissiedoelgroepenvervoer.nl, zoeterwoude.nl, zonmw-jeugdmagazines.nl, zuiderzeeland.nl

Sites met cookiebanners

Er is in totaal op 310 sites succesvol automatisch het cookiebanner gedetecteerd en geaccepteerd. In totaal zijn er 394 sites met een banner maar deze zijn niet allemaal succesvol geautomatiseerd (automatisch toestemming geven of weigeren).

Dit gebrek aan automatisering heeft een veelheid aan oorzaken, maar is vooral toe te schrijven aan broosheid en lastige detecteerbaarheid van de banner. Het is zeldzaam dat een cookiebanner eenvoudig geautomatiseerd kan worden. Enkele voorbeelden:

Sommige banners heten technisch hetzelfde, bijvoorbeeld: “consent_banner” maar hebben knoppen die anders zijn vertaald. Als de software dan zoekt naar “Accepteren” terwijl er “accepteren en doorgaan” staat, gaat toestemming geven niet lukken. Het is veel werk om per site en per banner te zien of de vertaling weer ander is.

Een andere reden is dat het detecteren van de banner kan afhangen van de layout. In sommige gevallen is de layout van de site niet stabiel. Deze krijgt per bezoek of per maand andere interne technische namen. Dan heet iets niet “consent_banner” maar “consent_banner_8eh1oi2ue” of zijn er helemaal geen namen waardoor een verschuiving al e.e.a. kan breken.

Voor het visitor_info1_live cookie wordt er dus op 310 domeinen van de 394 met banner gekeken.

310x: 2todrive.nl, a1oost.nl, a16rotterdam.nl, a27a12ringutrecht.nl, a27houtenhooipolder.nl, a28a1knooppunthoevelaken.nl, a29roadworks.nl, aaenhunze.nl, aaenmaas.nl, aanmelder.nl, aardgasvrijewijken.nl, afeer.nl, afm.nl, afvalcirculair.nl, agendalaadinfrastructuur.nl, agendastad.nl, agendavoorhetwaddengebied2050.nl, alblasserdam.nl, albrandswaard.nl, alkmaar.nl, allesoversport.nl, baanbrekers.org, banenlijn-politie.nl, barendrecht.nl, basismonitoringwadden.nl, bdmuseum.nl, belastingenbollenstreek.nl, beleefdenationaleparken.nl, binnl.nl, bio-enerco.com, biodiversity-chm.nl, biogrondstoffen.com, blankenburgverbinding.nl, boa-expertisecentrum.nl, bodemplus.nl, bodemrichtlijn.nl, bodemvizier.nl, bouwbesluit.com, bouwplaatsirm.nl, bovi2050.nl, brzoplus.nl, bs-ob.nl, buitenplaatselswout.nl, c2000.nl, caop.nl, chemischestoffengoedgeregeld.nl, circulairambachtscentrum.nl, circularfestivals.nl, concernvoorwerk.nl, congresbureau.nl, cultuurparticipatie.nl, cybersecurityalliantie.nl, datahuiswadden.nl, dcmr.nl, deafsluitdijk.nl, defensietalenten.nl, defriesemeren.nl, defryskemarren.nl, denationaleomgevingsvisie.nl, denbosch.nl, denhaag.nl, derondevenen.nl, dienstdommelvallei.nl, dienstgezondheidjeugd.nl, dommel.nl, doortrappen.nl, drechterland.nl, drenthe.nl, dronten.nl, duo-onderwijsonderzoek.nl, duurzaamgww.nl, duurzaamheidsroutea35.nl, eemnes.nl, efsca.org, elburg.nl, emaddc.com, energielabelvoorwoningen.nl, energieoprijksgrond.nl, enkhuizen.nl, ertms.nl, eucaris.net, expertisecentrumwarmte.nl, filmfonds.nl, flevoland.nl, gbtwente.nl, geertruidenberg.nl, gemeenteberkelland.nl, gemeentehw.nl, gemeentelijkeombudsman.nl, gemeentesluis.nl, gemeentesudwestfryslan.nl, ggddrenthe.nl, ggdhollandsnoorden.nl, ggdnog.nl, ggdrotterdamrijnmond.nl, ggdzeeland.nl, ggdzw.nl, goirle.nl, groenalliantiemiddenholland.nl, groningen.nl, halt.nl, hardinxveld-giessendam.nl, hcaict.nl, hdsr.nl, helpdeskwater.nl, hetcak.nl, hhdelfland.nl, hilvarenbeek.nl, hofvantwente.nl, holland.com, hollands-hout.nl, hollandskroon.nl, hoorn.nl, hulpmiddelenwijzer.nl, hunzeenaas.nl, hvcgroep.nl, i-sociaaldomein.nl, ifv.nl, ijmondwerkt.com, ijsselstein.nl, ikbennieuwegein.nl, incidentmanagement.nl, inhuurdeskpolitie.nl, innova58.nl, inovergang.nl, isdbollenstreek.nl, kcbr.nl, kempischbedrijvenpark.com, kenniscentrum-oo.nl, kennisknooppuntparticipatie.nl, lansingerland.nl, laren.nl, lavsinfo.nl, lcms.nl, lcnk.nl, leek.nl, leeuwarden.nl, lelystad.nl, lerenenwerken.nl, leudal.nl, limburg.nl, lma.nl, locov.nl, lokale-democratie.nl, loodswezen.nl, loonopzand.nl, maatwerkmultiproblematiek.nl, markermeerijmeer.nl, meierijstad.nl, meldknop.nl, metropoolregioeindhoven.nl, middendrenthe.nl, mijnkombijdepolitie.nl, mirta2deilvught.nl, mirta20nieuwerkerkgouda.nl, mkdoorn.nl, mobilityhappiness.nl, moerdijk.nl, monozakelijk.nl, montfoort.nl, move-rdh.nl, n3werkzaamheden.nl, n35wijthmennijverdal.nl, naktuinbouw.com, nas-adaptatietool.nl, nationaalmilieuprogramma.nl, nationaalprogrammalokalewarmtetransitie.nl, nationaalsportakkoord.nl, nationaalwaterstofprogramma.nl, nationaleparkenbureau.nl, natuurenrecreatieschapijsselmonde.nl, nederbetuwe.nl, nedmextrade.com, nieuwreijerwaard.eu, nieuwsbzk.nl, nieuwsienw.nl, nipv.nl, nissewaard.nl, niwo.nl, nlog.nl, noordwijk.nl, noordwijkerhout.nl, nplw.nl, nuenen.nl, nunietzwanger.nl, odachterhoek.nl, odbn.nl, oddevallei.nl, odijmond.nl, odmh.nl, odregioarnhem.nl, odregionijmegen.nl, odrivierenland.nl, odru.nl, odzob.nl, ofgv.nl, omgevingswijzer.org, ommen.nl, omwb.nl, on2013.nl, ondermijningapp.nl, orioniswalcheren.nl, oudewater.nl, overbetuwe.nl, papendrecht.nl, parkhitland.nl, perined.nl, personeelsvoorzieningpolitie.nl, pijnacker-nootdorp.nl, platformafvalcirculair.nl, platformduurzamehuisvesting.nl, platformparticipatie.nl, politie.nl, politiecn.com, politievacatures.nl, portofmoerdijk.nl, prismabedrijvenpark.nl, provincie-utrecht.nl, raadvoorrechtsbijstand.org, ravbrabantmwn.nl, rechtwijzer.nl, recreatieschaprottemeren.nl, recreatieschapvoorneputten.nl, regioburgemeesters.nl, regiogv.nl, regiorivierenland.nl, regiostedendriehoek.nl, ridderkerk.nl, rijkscampusonline.nl, rijkswaterstaatdata.nl, rijssen-holten.nl, risse.nl, rozendaal.nl, rudnhn.nl, rudzuidlimburg.nl, ruimtelijkeadaptatie.nl, rwscirculair.nl, rwsleefomgeving.nl, rwsnatura2000.nl, s-bb.nl, sabewazeeland.nl, safe-by-design-nl.nl, samenvoordeklant.nl, samenwerkenaanriviernatuur.nl, schakeldagen.nl, schielandendekrimpenerwaard.nl, schijndel.nl, schonerivieren.org, schoolleidersregistervo.nl, schuldenwijzer.nl, sed-organisatie.nl, sint-oedenrode.nl, slimwatermanagement.nl, smallingerland.nl, snn.nl, sociaalfondsminienw.nl, someren.nl, sonenbreugel.nl, sportakkoord.nl, staatsbosbeheer.nl, stedebroec.nl, stembureauinstructie.nl, stichtingrpo.nl, stichtsevecht.nl, stimuleringsfonds.nl, stimva.nl, strakszwangerworden.nl, striping.nl, stroomopwaarts.nl, sudwestfryslan.nl, svdj.nl, talentisbelangrijker.nl, texel.nl, tno.nl, topcorridors.com, trimbos.nl, uiterwaarde.nl, url, vacaturespolitie.nl, vallei-veluwe.nl, varendoejesamen.nl, veghel.nl, verduurzamingindustrie.nl, verkeersveiligheidscampagnes.nl, via15.nl, vnsc.eu, voorst.nl, vredespaleis.nl, waardigheidentrots.nl, waddenfonds.nl, waddenzee.nl, waddinxveen.nl, waterschaplimburg.nl, weert.nl, werkenbijbarorganisatie.nl, werkenbijdefensie.nl, werkenbijnidos.nl, werkenbijuwvinit.nl, werksaamwf.nl, werkzaakrivierenland.nl, west-brabant.eu, wezo.nl, windopzee.nl, workinnl.nl, wrij.nl, wvs.nl, zetookdeknopom.nl, zichtopnl.nl, zuiderzeeland.nl, zundert.nl

Plaatsing ongevraagde volgcookies op sites MET cookiebanner en expliciet zonder toestemming

84x: 2todrive.nl, a1oost.nl, a16rotterdam.nl, a27a12ringutrecht.nl, a27houtenhooipolder.nl, a28a1knooppunthoevelaken.nl, aaenhunze.nl, aanmelder.nl, albrandswaard.nl, allesoversport.nl, baanbrekers.org, bdmuseum.nl, biodiversity-chm.nl, blankenburgverbinding.nl, bs-ob.nl, buitenplaatselswout.nl, caop.nl, concernvoorwerk.nl, deafsluitdijk.nl, defensietalenten.nl, denbosch.nl, dommel.nl, drechterland.nl, dronten.nl, duurzaamgww.nl, duurzaamheidsroutea35.nl, energieoprijksgrond.nl, ertms.nl, flevoland.nl, gbtwente.nl, ggdhollandsnoorden.nl, ggdrotterdamrijnmond.nl, ggdzw.nl, halt.nl, hofvantwente.nl, hvcgroep.nl, ikbennieuwegein.nl, inovergang.nl, lcms.nl, lokale-democratie.nl, loodswezen.nl, maatwerkmultiproblematiek.nl, markermeerijmeer.nl, metropoolregioeindhoven.nl, mirta2deilvught.nl, monozakelijk.nl, move-rdh.nl, natuurenrecreatieschapijsselmonde.nl, nieuwsienw.nl, ondermijningapp.nl, perined.nl, pijnacker-nootdorp.nl, platformduurzamehuisvesting.nl, portofmoerdijk.nl, prismabedrijvenpark.nl, ravbrabantmwn.nl, recreatieschaprottemeren.nl, recreatieschapvoorneputten.nl, regiorivierenland.nl, regiostedendriehoek.nl, risse.nl, rudzuidlimburg.nl, rwsnatura2000.nl, schonerivieren.org, schoolleidersregistervo.nl, snn.nl, sportakkoord.nl, staatsbosbeheer.nl, stedebroec.nl, stichtsevecht.nl, talentisbelangrijker.nl, tno.nl, varendoejesamen.nl, verduurzamingindustrie.nl, vnsc.eu, vredespaleis.nl, werkenbijdefensie.nl, werksaamwf.nl, werkzaakrivierenland.nl, wezo.nl, workinnl.nl, wrij.nl, wvs.nl, zuiderzeeland.nl

Nemen we de overige volgcookies mee

Dus ook IDE, li_sugr, _fbp en dergelijke:

94x: 2todrive.nl, a1oost.nl, a16rotterdam.nl, a27a12ringutrecht.nl, a27houtenhooipolder.nl, a28a1knooppunthoevelaken.nl, aaenhunze.nl, aaenmaas.nl, aanmelder.nl, albrandswaard.nl, allesoversport.nl, baanbrekers.org, bdmuseum.nl, belastingenbollenstreek.nl, biodiversity-chm.nl, blankenburgverbinding.nl, bs-ob.nl, buitenplaatselswout.nl, caop.nl, concernvoorwerk.nl, cultuurparticipatie.nl, deafsluitdijk.nl, defensietalenten.nl, denbosch.nl, dommel.nl, drechterland.nl, drenthe.nl, dronten.nl, duurzaamgww.nl, duurzaamheidsroutea35.nl, energieoprijksgrond.nl, ertms.nl, flevoland.nl, gbtwente.nl, ggdhollandsnoorden.nl, ggdrotterdamrijnmond.nl, ggdzw.nl, halt.nl, hofvantwente.nl, hvcgroep.nl, ifv.nl, ikbennieuwegein.nl, inovergang.nl, isdbollenstreek.nl, lcms.nl, lerenenwerken.nl, lokale-democratie.nl, loodswezen.nl, maatwerkmultiproblematiek.nl, markermeerijmeer.nl, metropoolregioeindhoven.nl, mirta2deilvught.nl, monozakelijk.nl, move-rdh.nl, natuurenrecreatieschapijsselmonde.nl, nederbetuwe.nl, nieuwsienw.nl, nipv.nl, ondermijningapp.nl, perined.nl, pijnacker-nootdorp.nl, platformduurzamehuisvesting.nl, portofmoerdijk.nl, prismabedrijvenpark.nl, ravbrabantmwn.nl, recreatieschaprottemeren.nl, recreatieschapvoorneputten.nl, regiorivierenland.nl, regiostedendriehoek.nl, risse.nl, rudzuidlimburg.nl, rwsnatura2000.nl, schonerivieren.org, schoolleidersregistervo.nl, snn.nl, sportakkoord.nl, staatsbosbeheer.nl, stedebroec.nl, stichtsevecht.nl, talentisbelangrijker.nl, tno.nl, varendoejesamen.nl, verduurzamingindustrie.nl, vnsc.eu, vredespaleis.nl, waterschaplimburg.nl, werkenbijdefensie.nl, werksaamwf.nl, werkzaakrivierenland.nl, wezo.nl, workinnl.nl, wrij.nl, wvs.nl, zuiderzeeland.nl

Welke Banners lekken, per site

2todrive.nl: #js-cookieTextContainer
a1oost.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
a16rotterdam.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
a27a12ringutrecht.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
a27houtenhooipolder.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
a28a1knooppunthoevelaken.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
aaenhunze.nl: #tracking-cookies
aaenmaas.nl: #Cookies_question
aanmelder.nl: #hs-eu-cookie-confirmation-button-group
albrandswaard.nl: .cky-consent-bar
allesoversport.nl: .cky-consent-bar
baanbrekers.org: div.cmplz-cookiebanner
bdmuseum.nl: #moove_gdpr_cookie_info_bar
belastingenbollenstreek.nl: .cky-consent-bar
biodiversity-chm.nl: .eu-cookie-compliance-secondary-button
blankenburgverbinding.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
bs-ob.nl: #cookie_tool_small
buitenplaatselswout.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
caop.nl: #hs-eu-cookie-confirmation-button-group
concernvoorwerk.nl: .avia-cookie-consent
cultuurparticipatie.nl: #CybotCookiebotDialog
deafsluitdijk.nl: .wpgdprc-consent-bar
defensietalenten.nl: .js-cookies-allow
denbosch.nl: .cookie-message__outer-container
dommel.nl: .CookieBar_cookieBarContainer__U9O9H
drechterland.nl: #cookie-law-info-bar
drenthe.nl: (<function Page.get_by_role at 0x7f2475c001f0>, (‘button’,), {‘name’: ‘Alles accepteren’})
dronten.nl: #cookie-law-info-bar
duurzaamgww.nl: .cc-cookies__container
duurzaamheidsroutea35.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
energieoprijksgrond.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
ertms.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
flevoland.nl: .cookie-consent
gbtwente.nl: #cookieWarningDiv
ggdhollandsnoorden.nl: .cky-consent-bar
ggdrotterdamrijnmond.nl: .cookie-notification-bar
ggdzw.nl: div.cmplz-cookiebanner
halt.nl: #CybotCookiebotDialogBodyButtonAccept
hofvantwente.nl: #cookie-outer
hvcgroep.nl: .eu-cookie-compliance-banner
ifv.nl: .cookie-banner-container
ikbennieuwegein.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
inovergang.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
isdbollenstreek.nl: #cookieInfoWindow
lcms.nl: .eu-cookie-compliance-secondary-button
lerenenwerken.nl: .eu-cookie-compliance-secondary-button
lokale-democratie.nl: (<function Page.get_by_role at 0x7f776d4d81f0>, (‘button’,), {‘name’: ‘Sluit cookiemelding’})
loodswezen.nl: .osano-cm-dialog–type_bar
maatwerkmultiproblematiek.nl: (<function Page.get_by_role at 0x7f88adce81f0>, (‘button’,), {‘name’: ‘Sluit cookiemelding’})
markermeerijmeer.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
metropoolregioeindhoven.nl: .ccc-banner__text
mirta2deilvught.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
monozakelijk.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
move-rdh.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
natuurenrecreatieschapijsselmonde.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
nederbetuwe.nl: #cookie-outer
nieuwsienw.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
nipv.nl: .cookie-banner-container
ondermijningapp.nl: #CybotCookiebotDialog
perined.nl: (<function Page.get_by_role at 0x7f57c0c341f0>, (‘dialog’,), {‘name’: ‘cookieconsent’})
pijnacker-nootdorp.nl: #cookie-law-info-bar
platformduurzamehuisvesting.nl: div.cmplz-cookiebanner
portofmoerdijk.nl: #CybotCookiebotDialog
prismabedrijvenpark.nl: #CybotCookiebotDialog
ravbrabantmwn.nl: #cookie-law-info-bar
recreatieschaprottemeren.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
recreatieschapvoorneputten.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
regiorivierenland.nl: #CybotCookiebotDialog
regiostedendriehoek.nl: .cky-consent-bar
risse.nl: #we-use-cookies
rudzuidlimburg.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
rwsnatura2000.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
schonerivieren.org: #CybotCookiebotDialogBodyButtonAccept
schoolleidersregistervo.nl: .optanon-alert-box-wrapper
snn.nl: #cookieinfo-banner
sportakkoord.nl: .cky-consent-bar
staatsbosbeheer.nl: #cookiefloater
stedebroec.nl: #cookie-law-info-bar
stichtsevecht.nl: .js-accept-cookie
talentisbelangrijker.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
tno.nl: #ppms_cm_popup_overlay
varendoejesamen.nl: (<function Page.get_by_role at 0x7f5f91af41f0>, (‘dialog’,), {‘name’: ‘cookieconsent’})
verduurzamingindustrie.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
vnsc.eu: .js-consent
vredespaleis.nl: (<function Page.get_by_role at 0x7f57c0c341f0>, (‘dialog’,), {‘name’: ‘cookieconsent’})
waterschaplimburg.nl: #Cookies_question
werkenbijdefensie.nl: .js-cookies-allow
werksaamwf.nl: #btnAdjustCookieSettings
werkzaakrivierenland.nl: .eu-cookie-compliance-secondary-button
wezo.nl: .cookieconsent__cookiebar
workinnl.nl: #cookieSettingsOverlayToggle
wrij.nl: .js-cipix-cookiecontrol
wvs.nl: div.cmplz-cookiebanner
zuiderzeeland.nl: .CookieBar_cookieBarContainer__U9O9H

Lekkende banners

Er zijn 41 banners die niet werken, maar het is niet bekend of deze in alle gevallen niet werken of dat er sprake is van een fout in de inrichting. We weten zeker dat op 30% van de sites sprake is van lekkende cookies terwijl er een cookiebanner aanwezig is.

Lekkende bannerLekkende Sites
#btnAdjustCookieSettings1
#cookie-law-info-bar5
#cookie-outer2
#cookie_tool_small1
#cookiefloater1
#cookieinfo-banner1
#cookieInfoWindow:1
#Cookies_question2
#cookieSettingsOverlayToggle25
#cookieWarningDiv1
#CybotCookiebotDialog5
#CybotCookiebotDialogBodyButtonAccept2
#hs-eu-cookie-confirmation-button-group2
#js-cookieTextContainer1
#moove_gdpr_cookie_info_bar1
#ppms_cm_popup_overlay1
#tracking-cookies1
#we-use-cookies1
‘Alles accepteren’1
cookieconsent3
Sluit cookiemelding2
.avia-cookie-consent1
.cc-cookies__container1
.ccc-banner__text1
.cky-consent-bar6
.cookie-banner-container2
.cookie-consent1
.cookie-message__outer-container1
.cookie-notification-bar1
.CookieBar_cookieBarContainer__U9O9H2
.cookieconsent__cookiebar1
.eu-cookie-compliance-banner1
.eu-cookie-compliance-secondary-button4
.js-accept-cookie1
.js-cipix-cookiecontrol1
.js-consent1
.js-cookies-allow2
.optanon-alert-box-wrapper1
.osano-cm-dialog–type_bar:1
.wpgdprc-consent-bar:1
div.cmplz-cookiebanner4

Bijlage F: Overheidssites zonder externe bronnen en zonder tracking

EigenaarWebsitePagina’sExterne Bronnen
 Academie voor Internationale Betrekkingen (AIB/BUZA)academievoorinternationalebetrekkingen.nl66 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Academie voor Internationale Betrekkingen (AIB/BUZA)academyforinternationalrelations.nl61 statistiek.rijksoverheid.nl
 Adviescollege ICT Toetsing (AcICT/BZK)adviescollegeicttoetsing.nl42 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Adviescollege Verloftoetsing TBSverlofadviescollege.nl44 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Adviesraad Migratie (ACVZ)adviesraadmigratie.nl29 statistiek.rijksoverheid.nl
 Belastingdienstbelastingdienst-cn.nl88 statistiek.rijksoverheid.nl
 Belastingdienstwerkelijkeschade.nl65 statistiek.rijksoverheid.nl
 Bureau Algemene Bestuursdienst (Bureau ABD)algemenebestuursdienst.nl132 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)farmatec.nl159 statistiek.rijksoverheid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)bigregister.nl136 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)toetredingzorgaanbieders.nl115 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)diergeneeskunderegister.nl89 statistiek.rijksoverheid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)donorregister.nl79 statistiek.rijksoverheid.nl survey-deploy.platformrijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)cannabisbureau.nl77 statistiek.rijksoverheid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)registersocialehygiene.nl73 statistiek.rijksoverheid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)sbv-z.nl70 statistiek.rijksoverheid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)uziregister.nl64 statistiek.rijksoverheid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)aanbiedersmedicijnen.nl60 statistiek.rijksoverheid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)zovar.nl59 statistiek.rijksoverheid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)ncpeh.nl53 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)cibg.nl51 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)gratisvog.nl42 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)zorgaanbiedersportaal.nl34 statistiek.rijksoverheid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)zorgcsp.nl32 statistiek.rijksoverheid.nl
 Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG)geschilleninstantieszorg.nl26 statistiek.rijksoverheid.nl
 College Ter Beoordeling Van Geneesmiddelenmeldpuntgeneesmiddelentekortendefecten.nl48 statistiek.rijksoverheid.nl
 College Ter Beoordeling Van Geneesmiddelenregulatoryscience.nl39 statistiek.rijksoverheid.nl
 College Ter Beoordeling Van Geneesmiddelenmedicineshortagesdefects.nl35 statistiek.rijksoverheid.nl
 College Ter Beoordeling Van Geneesmiddelencbgjaarverslag.nl28 statistiek.rijksoverheid.nl
 College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb)ctgb.nl51 statistiek.rijksoverheid.nl
 College voor Toetsen en Examensstaatsexamensnt2.nl126 statistiek.rijksoverheid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 College voor Toetsen en Examensstaatsexamensvo.nl52 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 College voor Toetsen en Examenscentraleeindtoetspo.nl38 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Commissie van Advies inzake Volkenrechtelijke Vraagstukken (CAVV/BUZA)adviescommissievolkenrecht.nl82 statistiek.rijksoverheid.nl
 Commissie van Advies inzake Volkenrechtelijke Vraagstukken (CAVV/BUZA)advisorycommitteeinternationallaw.nl81 statistiek.rijksoverheid.nl
 Defensie (DEF)expertisecentrummggz.nl65 statistiek.rijksoverheid.nl
 Defensie (DEF)braic.nl50 statistiek.rijksoverheid.nl
 Defensie (DEF)bronbeek.nl47
 Dienst Huurcommissiehuurcommissie.nl99 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Dienst ICT Uitvoering (DICTU)dictumagazines.nl34 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Dienst JUSTIS (Justitiële Uitvoeringsdienst Toetsing, Integriteit, Screening)justis.nl74 statistiek.rijksoverheid.nl
 Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)dji.nl154 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)in-made.nl108 statistiek.rijksoverheid.nl
 Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)nifp.nl98 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)forensischezorg.nl94 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)oostvaarderskliniek.nl63 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl intern.rovid.nl
 Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)oidji.nl45 statistiek.rijksoverheid.nl
 Dienst Publiek en Communicatie (DPC)government.nl202 statistiek.rijksoverheid.nl survey-deploy.platformrijksoverheid.nl
 Dienst Publiek en Communicatie (DPC)communicatiekompas.nl69 statistiek.rijksoverheid.nl
 Dienst Publiek en Communicatie (DPC)campagnetoolkits.nl62 statistiek.rijksoverheid.nl
 Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V)dienstterugkeerenvertrek.nl201 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO/OCW)samenwerkingrijknoord.nl59 statistiek.rijksoverheid.nl
 Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO/OCW)odc-noord.nl24
 Dienst Uitvoering Subsidies aan Instellingendus-i.nl86 statistiek.rijksoverheid.nl
 Dienst voor het kadaster en de openbare registers (Kadaster)nationaalgeoregister.nl45 service.pdok.nl
 FMHaaglanden (FMH)fmhaaglanden.nl70 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Gemeenschappelijke Regeling Kempisch Bedrijvenparkkempischbedrijvenpark.com26
 Gemeenschappelijke regeling Syntrophossyntrophos.nl33
 Huis voor klokkenluidershuisvoorklokkenluiders.nl50 statistiek.rijksoverheid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)agendaijsselmeergebied2050.nl183 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)mirta15papendrechtgorinchem.nl103 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)maatwerkvoormensen.nl100 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)versterkencyberweerbaarheid.nl91 statistiek.rijksoverheid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)vrachtwagenheffing.nl83 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)nederlandcirculairin2050.nl82 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)komveiligthuis.nl78 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)nlflag.nl74 statistiek.rijksoverheid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)beheerdetoekomst.nl69 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)daszogefietst.nl58 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)luchtvaartindetoekomst.nl51 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)nlvergroent.nl47 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)geluidgegevens.nl40 service.pdok.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)innovatiex.nl27 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)mirtoverzicht.nl26 statistiek.rijksoverheid.nl
 Infrastructuur en Waterstaat (IenW)lekker-op-weg.nl20 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ)toezichtsociaaldomein.nl49 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)rijksinspecties.nl40 statistiek.rijksoverheid.nl
 Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed (I-OE/OCW)inspectie-oe.nl34 statistiek.rijksoverheid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Inspectie SZWzelfinspectie.nl28 statistiek.rijksoverheid.nl
 Inspectie van het Onderwijs (OI)onderwijsinspectie.nl102 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Inspectie Veiligheid Defensie (IVD/DEF)ivd.nl94 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Justitiele ICT Organisatie (JIO/JenV)justitieleictorganisatie.nl55 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Kamer van Koophandeluboregistertrusts.nl61 statistiek.rijksoverheid.nl
 Kanselarij der Nederlandse Ordenlintjes.nl106 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Kanselarij der Nederlandse Ordenroyalhonoursanddecorations.nl68 statistiek.rijksoverheid.nl
 Kiesraadkiesraad.nl62 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI)dutchoffshorewindatlas.nl75 statistiek.rijksoverheid.nl
 Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI)knmiprojects.nl74 statistiek.rijksoverheid.nl
 Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI)knmidata.nl52 statistiek.rijksoverheid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI)tropomi.eu48 statistiek.rijksoverheid.nl
 Koninklijke Bibliotheekkb.nl53 www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteitanimalfreeinnovationtpi.nl135 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteittoekomstglb.nl91 statistiek.rijksoverheid.nl
 Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteitstaatvanlandbouwnatuurenvoedsel.nl81 matomo.wur.nl
 Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteitlandbouwakkoord.nl66 statistiek.rijksoverheid.nl
 Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteitnetwerkplatteland.nl56 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteitnationalebijenstrategie.nl49 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteitpulsefishing.eu49 statistiek.rijksoverheid.nl
 Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteittoekomstvisiegewasbescherming2030.nl46 statistiek.rijksoverheid.nl
 Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteitverantwoordmestvervoer.nl40 statistiek.rijksoverheid.nl
 Landelijke Adviescommissie Plaatsing Langdurige Forensisch Psychiatrische Zorg (LAP/JenV)landelijkeadviescommissieplaatsing.nl43 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Logiuskoopoverheid.nl135 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Logiusforumstandaardisatie.nl96 statistiek.rijksoverheid.nl
 Logiussbr-nl.nl90 statistiek.rijksoverheid.nl
 Logiusreferentiegrootboekschema.nl62 statistiek.rijksoverheid.nl
 Logiuseherkenning.nl49 statistiek.rijksoverheid.nl
 Logiusdigitoegankelijk.nl48 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Logiuslogius.nl44 statistiek.rijksoverheid.nl
 Logiusstelselvanbasisregistraties.nl21 statistiek.mijn.overheid.nl
 Logiustoegankelijkheidsverklaring.nl20 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)programmasociaaldomein.nl105 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)topinkomens.nl100 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)volkshuisvestingnederland.nl94 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)wetbeschermingklokkenluiders.nl93 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)overheidvannu.nl91 api.subscribe.platformrijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl statistiek.rijksoverheid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)rijksdienstcn.com84 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)regiosaandegrens.nl82 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)elkeregiotelt.nl80 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)rcihh.nl80 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)oprijk.nl75 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)rijksorganisatieodi.nl73 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)pgdi.nl69 stats.pleio.nl account.pleio.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)nldigitalgovernment.nl64 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)kennisvandeoverheid.nl63 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)two-acs.com61 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)gobiernodireino.nl60 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)denkdoeduurzaam.nl59 statistiek.rijksoverheid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)kennisopenbaarbestuur.nl57 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)politiekeambtsdragers.nl55 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)rabarijk.nl55 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)statiagovernment.com55 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)derijkscampus.nl53 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)doc-direkt.nl53 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)rijksbrededienstverleners.nl52
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)gobernadoraruba.com50 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)vnacs.nl50 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)gouverneuraruba.com49 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)rijksictdashboard.nl49 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)staatscommissietegendiscriminatieenracisme.nl47 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)staatscommissierechtsstaat.nl45 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)geobasisregistraties.nl32 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)gobiernudireino.nl27 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)it-academieoverheid.nl21 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)oecdguidelines.nl136 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)nederlandwereldwijd.nl124 statistiek.rijksoverheid.nl survey-deploy.platformrijksoverheid.nl survey-cache.platformrijksoverheid.nl survey-collect.platformrijksoverheid.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)sso3w.nl93 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)oesorichtlijnen.nl79 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)werkenvoorinternationaleorganisaties.nl73 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)netherlandsandyou.nl70 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)werkenbijdeeu.nl68 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)wpfc2020.com64 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)youthatheart.nl53 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)advisorycouncilinternationalaffairs.nl46 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)netherlandsworldwide.nl42 statistiek.rijksoverheid.nl survey-deploy.platformrijksoverheid.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)centruminternationaalrecht.nl39 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Buitenlandse Zaken (BUZA)startmetoesorichtlijnen.nl38 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK)commissievanaanbestedingsexperts.nl88 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK)nationaalgroeifonds.nl88 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK)regeldrukmonitor.nl78 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK)overalsnelinternet.nl77 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK)klimaatakkoord.nl71 statistiek.rijksoverheid.nl nationaalklimaatplatform.nl
 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK)avgregisterrijksoverheid.nl64 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK)overkernenergie.nl51 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK)bureautoetsinginvesteringen.nl44 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK)topsectoren.nl40 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Financiën (FIN)inspectiebtd.nl104 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Financiën (FIN)toolboxbeleidsevaluaties.nl63 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Financiën (FIN)dsta.nl60 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Financiën (FIN)compensationsns.nl40 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Financiën (FIN)vergoedingsns.nl36 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Justitie en Veiligheidadviescommissieweigerendeobservandi.nl64 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Ministerie van Justitie en Veiligheidriec.nl64 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Ministerie van Justitie en Veiligheidjenvacademie.nl61 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Justitie en Veiligheidstrafrechtketen.nl52 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Ministerie van Justitie en Veiligheiduitelkaarmetkinderen.nl52 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Justitie en Veiligheidinternationalerechtshulp.nl50 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Justitie en Veiligheidwegwijzermensenhandel.nl49 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Justitie en Veiligheidvorijk.nl38
 Ministerie Van LNVcodexalimentarius.nl44 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheidarbeidsmigratieingoedebanen.nl110 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheidkennisplatformwerkeninkomen.nl88 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheidhoewerktnederland.nl61 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheidmatchingsgegevens.nl60 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheidstaatscommissie2050.nl60 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheidarboportaal.nl58 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheidtoetsingscommissievp.nl57 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheidwerkenaanonspensioen.nl53 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheidwerkaanuitvoering.nl51 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheidpostedworkers.nl43 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheidsocialestabiliteit.nl38 statistiek.rijksoverheid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheiduwbeslagvrijevoet.nl29 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)prognosemodelzw.nl182 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)nederlandse-sportraad.nl181 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)regelhulp.nl144 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)monitorlangdurigezorg.nl142 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)tuchtcollege-gezondheidszorg.nl133 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)eenzaam.nl118 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)avghelpdeskzorg.nl116 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)volwaardig-leven.nl109 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)eersteenthuis.nl94 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)healthcouncil.nl82 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)ikvermoedhuiselijkgeweld.nl81 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)huiselijkgeweld.nl76 statistiek.rijksoverheid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)uitkomstgerichtezorg.nl68 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)ordz.nl67 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)dwangindezorg.nl66 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)doeonbeperktmee.nl64 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)voordejeugdenhetgezin.nl63 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)gegevensuitwisselingindezorg.nl62 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)informatieberaadzorg.nl58 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)kansrijkestartnl.nl56 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)onderzoekmetmensen.nl56 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)gezondheidsraad.nl55 statistiek.rijksoverheid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)stilstaanbijcorona.nl55 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)nutriscorevoorbedrijven.nl49 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)globalhealthhub.nl44 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)zorgvannu.nl42 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)zorgvoorinnoveren.nl37 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)portalfitopjouwmanier.nl29 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)rapporteurverslavingen.nl27 statistiek.rijksoverheid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)nix18.nl26 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)puurrookvrij.nl22 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl www.rovid.nl
 Monitoring Commissie Corporate Governance Code (MCCGC/EZK)mccg.nl71
 Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding (NCAB/JenV)ncab.nl35 statistiek.rijksoverheid.nl
 Nationaal Coördinator Groningen (NCG/EZK)nationaalcoordinatorgroningen.nl41 statistiek.rijksoverheid.nl
 Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme (NCDR/BZK)bureauncdr.nl50 statistiek.rijksoverheid.nl
 Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NTCV)tegengaanradicalisering.nl110 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NTCV)cybersecurityraad.nl100 statistiek.rijksoverheid.nl
 Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NTCV)cybersecuritycouncil.nl64 statistiek.rijksoverheid.nl
 Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NTCV)nl-alert.nl40 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC)ncsc.nl71 statistiek.rijksoverheid.nl
 Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen (Nationaal Rapporteur Mensenhandel/JenV)nationaalrapporteur.nl68 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Nederlandse Arbeidsinspectie voorheen Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Inspectie SZW/SZW)komuitjeschuld.nl86 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Nederlandse Arbeidsinspectie voorheen Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Inspectie SZW/SZW)nlarbeidsinspectie.nl51 statistiek.rijksoverheid.nl
 Nederlandse Arbeidsinspectie voorheen Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Inspectie SZW/SZW)inspectie-checklist.nl34 statistiek.rijksoverheid.nl
 Nederlandse Emissieautoriteit (NEa)emissionsauthority.nl90 statistiek.rijksoverheid.nl
 Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)nvwa.nl56 statistiek.rijksoverheid.nl survey-deploy.platformrijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)ikz.nl73 statistiek.rijksoverheid.nl
 Netherlands Forensisch Instituut (NFI)hansken.nl84 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Netherlands Forensisch Instituut (NFI)forensischinstituut.nl48 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Onderwijs, Cultuur en Wetenschaptelmeemettaal.nl165 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Onderwijs, Cultuur en Wetenschapnieuwsbrievenminocw.nl128 statistiek.rijksoverheid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Onderwijs, Cultuur en Wetenschapaanpaklerarentekort.nl90 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Onderwijs, Cultuur en Wetenschaprcgog.nl76 statistiek.rijksoverheid.nl
 Onderwijs, Cultuur en Wetenschaploketkennisveiligheid.nl45 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Onderwijs, Cultuur en Wetenschapdihoo.nl45 statistiek.rijksoverheid.nl
 Onderwijs, Cultuur en Wetenschapemancipatienota.nl32 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Onderwijs, Cultuur en Wetenschapinformatiehuishouding.nl21 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Openbaar Ministerierijksrecherche.nl74 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 P-Direktp-direkt.nl54 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Planbureau voor de Leefomgevingclo.nl58 statistiek.rijksoverheid.nl
 Planbureau voor de Leefomgevingiamcdocumentation.eu51 piwik.pbl.nl
 Platform voor de InformatieSamenlevinginternet.nl65
 Politie / THTCtegenondermijnendecriminaliteit.nl74 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Politie / THTCemm-online.nl69 statistiek.rijksoverheid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Politie / THTCpolitiecn.com69 www.politie.nl
 Raad voor de Kinderbeschermingwordtaakstrafbegeleider.nl42 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbeschermingrsj.nl57 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl www.rovid.nl
 Rijksacademie voor Financiën Economie en Bedrijfsvoering (Rijksacademie/FIN)nationalacademy.nl94 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksacademie voor Financiën Economie en Bedrijfsvoering (Rijksacademie/FIN)rijksacademie.nl37 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoedcultureelerfgoed.nl172 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoederfgoeddeal.nl56 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoedherkomstgezocht.nl20 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksdienst voor Identiteitsgegevensrvig.nl62 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksdienst voor Identiteitsgegevenssociaalfondspersoneel.nl31 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksdienst voor Ondernemend Nederlandeuropaomdehoek.nl106 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Rijksdienst voor Ondernemend Nederlandadviescommissiedbe.nl79 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksdienst voor Ondernemend Nederlandeconomischeveiligheid.nl70 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Rijksdienst voor Ondernemend Nederlandagroberichtenbuitenland.nl63 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksdienst voor Ondernemend Nederlandeiti.nl54 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Rijksdienst voor Ondernemend Nederlandcentralecommissiedierproeven.nl51 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksdienst voor Ondernemend Nederlandbedrijvenbeleidinbeeld.nl48 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Rijksdienst voor Ondernemend Nederlandadviescollegeveiligheidgroningen.nl42 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksdienst voor Ondernemend Nederlandipcei-hydrogen.eu33 statistiek.rvo.nl
 Rijksdienst voor Ondernemend Nederlanddemijnraad.nl25 stats.pleio.nl
 Rijksdienst voor Ondernemend Nederlandcommissiemijnbouwschade.nl24 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI)antennebureau.nl40 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)sustainabilitymethod.com90 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)sustainabilitymethod.eu90 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)signalenleefomgeving.nl87 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)kennisplatformveehouderij.nl86 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)biociden.nl82 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)draaiboekpsie.nl79 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)metenvanduurzaamheid.nl77 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)loketgezondleven.nl75 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)eurlsalmonella.eu73 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)e-mjv.nl69 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)sustainabilitymethod.nl65 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)gezondekinderopvang.nl62 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl cstm.rivm.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)kennisnetwerkbiociden.nl62 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl images.nieuwsbrieven.rivm.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)pns.nl61 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl www.rovid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)staatvenz.nl61 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)emissieregistratie.nl53 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)veiligtatoeerenenpiercen.nl44 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)bureaubiosecurity.nl42 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)rivmmagazines.nl40 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)equal-life.eu37 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)volksgezondheidtoekomstverkenning.nl36 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)risicotoolboxbodem.nl35 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)vtv2018.nl35 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)actiemonitoringce.nl34 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)sportenbewegenincijfers.nl34 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)efeat.org33 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)registerexterneveiligheid.nl33 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)monitorgezondheid.nl31 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)vipasbest.nl30 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)akkoordverbeteringproductsamenstelling.nl22 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)kosteneffectiviteitvanpreventie.nl21 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksvastgoedbedrijfbinnenhofrenovatie.nl72 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Rijksvastgoedbedrijfcollegevanrijksadviseurs.nl71 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Rijksvastgoedbedrijfcovm.nl62 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijksvastgoedbedrijfrijksvastgoedbedrijf.nl59 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Rijksvoorlichtingsdienstkoninklijkhuis.nl92 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijkswaterstaatmagazinesrijkswaterstaat.nl175 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijkswaterstaattoegangspuntmobiliteit.nl87 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Rijkswaterstaatdcc-ienw.nl70 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl www.rovid.nl
 Rijkswaterstaatrwseconomie.nl50 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijkswaterstaatbodemloket.nl37 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl www.gdngeoservices.nl service.pdok.nl
 Rijkswaterstaatgezondeleefomgeving.nl37 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Rijkswaterstaathwbp.nl27 statistiek.rijksoverheid.nl
 Rijkswaterstaatmvicriteria.nl23
 Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP)scp.nl40 statistiek.rijksoverheid.nl
 SSC-ICTssc-ictspecials.nl39 statistiek.rijksoverheid.nl
 Staatsbosbeheer (SBB)kasteelgroeneveld.nl23
 Stichting Administratie Indonesische Pensioenen (SAIP)saip.nl65
 Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB-IVD/AZ)tib-ivd.nl68 statistiek.rijksoverheid.nl
 Tweede Kamer der Staten-Generaalhouseofrepresentatives.nl66 www.toegankelijkheidsverklaring.nl pwk.tweedekamer.nl
 Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV)competentnl.nl139 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl subscribe.platformrijksoverheid.nl api.subscribe.platformrijksoverheid.nl
 Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV)loonaangifteketen.nl67 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Uitvoeringsorganisatie Bedrijfsvoering Rijk (UBR)rijksinnovatiecommunity.nl104 statistiek.rijksoverheid.nl www.toegankelijkheidsverklaring.nl
 Uitvoeringsorganisatie Bedrijfsvoering Rijk (UBR)rijksinkoopsamenwerking.nl68 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatiecentrum (WODC)wodc.nl69 statistiek.rijksoverheid.nl
 Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR)wrr.nl25 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
 Zorginstituut Nederland (ZIN)kik-v.nl116 statistiek.rijksoverheid.nl www.rovid.nl
Overzicht van grotere overheidssites zonder tracking en externe scripts

Disclaimer

  • De metingen komen van november 2023. Dat betekent dat sommige websites inmiddels zijn bijgewerkt / aangepast.
  • Na 100 verschillende cookiebanners zijn we gestopt met tellen en automatiseren. Het vermoeden is dat er in totaal rond de 150 technisch verschillende cookiebanners in gebruik zijn. Per ±20 sites is er een nieuwe cookiebanner. Begin december, na het onderzoek, vonden we nog bijna 750 nieuwe sites van de overheid.
  • Er zijn 1911 overheidssites gemeten. Er is begonnen met een lijst van 2600 domeinen, hieruit zijn alle redirects en niet bestaande domeinen gefilterd.
  • Domeinen zijn tot 3 lagen diep en tot 200 pagina’s gemeten.
  • Door de grote hoeveelheid overheidssites kan het zijn dat sommige sites niet (meer) van de overheid zijn. We gaan uit van een niet significante hoeveelheid sites: ze zijn allemaal door mensen bekeken en wat afwijkt lijkt in ieder geval op een overheidssite.

Ongevraagde tracking cookies op hoofdwebsites: 4% bij de overheid en zorg, 20% bij politieke partijen en cybersecuritybedrijven

Vanaf 9 november publiceert basisbeveiliging metingen over tracking cookies. Met deze technologie worden bezoekers van websites gevolgd door adverteerders. Om dat te mogen moet een bezoeker expliciet toestemming geven. Bij deze nieuwe meting wordt geen toestemming gegeven, waardoor het voor websites verboden is om toch tracking cookies te plaatsen.

In dit artikel lees je de context, getallen, welke cookies worden gemeten, hoe browsers hiermee omgaan en hoe lastig het is om cookies te kunnen meten. Alle actuele en historische metingen zijn in te zien op de site basisbeveiliging.nl.

De cookiemeting op basisbeveiliging is doorlopend: eventuele verbeteringen worden dus zichtbaar. Tracking cookies worden in eerste instantie als “Oranje” beoordeeld, dit is de hoogste beoordeling bij nieuwe metingen. Dit zal begin 2024 wijzigen naar “Rood”.

De meting voor overheidswebsites is ontwikkeld in samenwerking met het ministerie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De bredere scope naast deze overheidswebsites is een keuze van de Internet Cleanup Foundation. Deze meting is aangekondigd in september 2023.

Context

Tracking cookies worden gebruikt om advertenties te verkopen. Dat gebeurt met een profiel dat wordt opgesteld aan de hand van bezochte sites. Hoe dat precies gebeurt is een geheim: een van de weinige dingen die een bezoeker hiervan meekrijgt is een cookie[1].

Het volgen van gebruikers heeft over het algemeen vreemde en ongewenste kenmerken: De vraag om toestemming is vaak doorspekt met misleiding en na het geven van toestemming is dit lastig in te trekken. Ook is het moeilijk of onmogelijk om eenmaal gedeelde gegevens te laten vernietigen.

De overheid geeft aan niet blij te zijn met tracking cookies op sites van zichzelf, ook als de gebruiker toestemming zou geven. In een kamerbrief over het onderwerp staat: “Wij vinden het daarom wenselijk dat er geen third-party cookies of andere tracking gebruikt wordt op overheidswebsites, ongeacht het verkrijgen van toestemming.“.

De Autoriteit Persoonsgegevens heeft onlangs budget gekregen voor handhaving op dit onderwerp. Dat tracking cookies niet zomaar mogen is ook onlangs nogmaals door een rechter bevestigd. Op 8 november bracht de NOS het nieuws dat politieke partijen de cookiewet overtreden, dit zie je ook terugkomen in deze metingen.

231 tracking cookies op voorpagina’s

De belangrijkste internetpagina van iedere organisatie is de voorpagina: dit heeft vaak geen voorvoegsel of het voorvoegsel “www”. Hierop meten we 231 ongevraagde tracking cookies op 194 pagina’s over 6 verschillende doelgroepen.

We hebben deze keer ook een commerciële doelgroep meegenomen om zo te kunnen zien wat de verhoudingen zijn in onjuist cookiegebruik tussen de publieke en private sector.

In de tabel hieronder zie je dat politieke partijen ongeveer hetzelfde presteren als commerciële organisaties. Met afstand gevolgd door de centrale overheid en ziekenhuizen, die het een stuk beter doen. Gemeenten doen het op dit moment verhoudingsgewijs het beste.

KaartVoorpagina’s met TrackingTotaal Voorpagina’s% Tracking
Cyber security bedrijven (commercieel)3916323.93%
Politieke Partijen83820%
Provincies1137.69%
Centrale Overheid9519964.76%
Gezondheidszorg (Ziekenhuizen + GGZ)4711134.22%
Gemeenten44340.92%
Totaal / Gemiddeld19437595.16%
Voorpagina’s met tracking cookies in perspectief, gesorteerd op percentage tracking.

Bij deze meting zijn er 4 verschillende tracking cookies onderzocht van verschillende leveranciers. De verdeling per doelgroep ziet er zo uit:

KaartFacebookLinkedInYouTubeGoogleTotaal
Politieke Partijen2349
Cyber security bedrijven (commercieel)52481653
Provincies112
Centrale Overheid14156611106
Gezondheidszorg (Ziekenhuizen + GGZ)17431557
Gemeenten134
Totaal404311137231
De vier verschillende onderzochte tracking cookies verdeeld per leverancier en doelgroep.

1700 tracking cookies op alles: inclusief onderliggende sites

Als we alle websites meten, inclusief subdomeinen, dan zien we dat het totaal aantal tracking cookies veel hoger ligt. We zien daar ook pieken omdat sommige organisaties op ieder subdomein hetzelfde cookie uitdeelt. Dit soort fouten tellen op en vertekenen het beeld natuurlijk een beetje.

KaartFacebookLinkedInYouTubeGoogleTotaal
Politieke Partijen4274080866
Centrale Overheid544522435358
Gezondheidszorg (Ziekenhuizen + GGZ)63188817186
Cyber security bedrijven (commercieel)14782160173
Gemeenten1413867120
Provincies219214
Totaal18915511682011713
Cookies op hoofdwebsites en onderliggende websites.

Deze cookies zijn verdeeld over de vele tienduizenden sites van allerlei organisaties. Hieronder kijken we hoeveel organisaties ten minste 1 tracking cookie uitgeven, tegenover het totaal aantal organisaties. Dan zien we nog steeds dezelfde cijfers: politieke partijen en commerciële bedrijven gebruiken de meeste tracking, op de voet gevolgd door de zorg en provincies. Gemeentes komen nog steeds het beste uit de bus.

KaartAantal organisaties met tracking cookiesTotaal aantal organisatiesPercentage
Politieke Partijen92634%
Cyber security bedrijven (commercieel)4513234%
Gezondheidszorg (Ziekenhuizen + GGZ)3911933%
Provincies41233%
Centrale Overheid8461114%
Gemeenten303439%
Percentage organisaties dat tracking cookies plaatst op een van hun sites, dus niet noodzakelijk de voorpagina maar bijvoorbeeld ook pagina’s voor een specifieke dienst of over een specifiek onderwerp.

Gemeten cookies

De meeste sites plaatsen cookies, we meten er zo snel 200.000. We scheiden het kaf van het koren door alleen te kijken naar de populairste 100 cookies. Deze hebben we onderzocht en gekoppeld aan een product en locatie.

Het bleek dat de locatie/afkomst van een cookie niet altijd juist of relevant is. Via externe scripts worden namelijk ook allerlei cookies geplaatst: dan lijkt het alsof ze horen bij de website die je bezoekt. Daarom kijken we in dit onderzoek alleen naar het product en een aantal karakteristieken van ieder cookie. Op basis daarvan wordt een beoordeling gegeven.

Uiteindelijk zijn er vier veelgebruikte advertentiecookies gevonden. Omdat deze cookies veel worden uitgegeven zijn ze ook gedocumenteerd door de makers. Zij geven zelf aan dat het gaat om cookies voor advertentiedoeleinden: dit maakt het beoordelen natuurlijk eenvoudig.

Hieronder staan de vier cookies, met link naar documentatie van de maker en een link naar een externe website (cookiedatabase.org) waar soms nog interessante documentatie is te vinden.

CookieBedrijfDocumentatie
UserMatchHistoryLinkedInLinkedin.com, Cookie Database
VISITOR_INFO1_LIVEYouTube (Google)Google.com, Cookie Datbase
_fbpFacebookFacebook Conversions API, Cookie Database
IDEGoogleSafety.google, Cookie Database
Tabel met de 4 nu gemeten tracking cookies

Er is naast deze cookies ook een twijfelgeval gevonden, het “_YSC” cookie van Google. Dit wordt gebruikt voor beveiliging, lees: fraude met hun systemen, van diensten van Google, waaronder Google Ads. We vragen ons af of een functioneel cookie dat een advertentieplatform ondersteunt ook onderdeel is van het probleem. Omdat we hier het antwoord niet op hebben laten we deze buiten beschouwing.

Bekijk de screenshots van bovenstaande documentatie

Omdat de pagina’s met documentatie weleens wisselen staan hieronder vier stukjes screenshot over de gemeten cookies.

UserMatchHistory, linkedin.com, LinkedIn Ads, 30 days
Depending on your ad settings, other Google Services like Youtube may also uyse these and other cookies and technologies, like the ‘VISITOR_INFO1_LIVE’ cookie, for advertising.
The Conversions API is designed to create a connection between an advertiser’s marketing data (such as website events, app events, business messaging events and offline conversions) from an advertiser’s server, website platform, mobile app, or CRM to Meta systems that optimize ad targetting, decrease cost per result and measure outcomes.
IDE, Advertising, Campagin Manager, Display & Video 360, Google Ad Manager, Google Analytics, Search Ads 360, 13 months EEA UK / 24 months elsewhere, doubleclick.net

Andere browser, andere privacy

Browsermakers zijn zich bewust van het privacyprobleem met cookies. Iedere browsermaker hanteert een eigen beleid en ziet dit als onderscheidend vermogen ten opzichte van andere browsers. Dit is natuurlijk verwarrend voor de eindgebruiker.

De technologie van cookies zelf kent allerlei beperkingen, waardoor het onderscheid tussen browsers blijft bestaan. Het is bijvoorbeeld niet mogelijk om in het cookie aan te geven wat de doelen ervan zijn, en zoiets is ook niet te verwachten. De standaarden achter deze technologie wijzigen langzaam. Het enige lichtpuntje op dit moment is dat er wordt gesproken over een maximale geldigheid 400 dagen voor een cookie, in plaats van oneindig.

Tegelijkertijd kunnen browsermakers niet simpelweg alle cookies afwijzen. Dat zou een wenselijke technologie als single sign-on, het automatisch inloggen op meerdere sites, onmogelijk maken. Nieuwe bedrijven die single sign-on diensten leveren moeten nu al met browsermakers in gesprek om hun cookies goedgekeurd te krijgen.

Hieronder staat een overzicht van het anti-tracking beleid bij de vijf populairste browsers in Nederland. Welke op dit moment het best omgaat met privacy is lastig te zeggen en zal met de dag wisselen.

Google Chrome is het minst privacyvriendelijk. Dat komt omdat Google probeert adverteerders in hun eigen advertentieproduct te krijgen, genaamd “Privacy Sandbox“. Deze browser heeft een marktaandeel van 54% en Google verdient veel geld aan advertenties. Minder privacy bieden is een is een commerciële beleidskeuze. Dat wordt onderstreept door een kloon van deze browser, genaamd Brave, die wel actief tracking blokkeert en zich profileert als privacybewust.

Apple Safari gebruikt sinds eind 2019 “Intelligent Tracking Prevention” dat een boel cookies blokkeert en adverteerders alternatieven aanbiedt.

Microsoft Edge heeft sinds eind 2022 Tracking Prevention dat standaard op “gebalanceerd” staat: hierdoor wordt tracking van een aantal platforms toegestaan.

Samsung Internet heeft sinds halverwege 2022 een filter om tracking tegen te gaan. Deze staat standaard aan.

Mozilla Firefox heeft sinds begin 2021 een feature genaamd “Total Cookie Protection” waardoor contexten van verschillende sites worden geïsoleerd. Een tracking cookie wordt dus niet zomaar meer gedeeld tussen verschillende sites. Dat wil niet zeggen dat andere smaken tracking cookies niet meer werken.

Verstoppertje spelen: Cookie editie

Iedere browser gaat anders om met dezelfde cookies. Daardoor is de impact van tracking-cookies per browser anders. Wat de browser toestaat hangt af van het beleid, de instellingen die de gebruiker heeft aangepast en eventuele netwerkfilters en plug-ins. Dit zorgt natuurlijk voor verwarring.

De verwarring die dit veroorzaakt heeft invloed op het beperken van ongewenste cookies. Een ontwikkelaar die de taak heeft om tracking-cookies te blokkeren kan zo op het verkeerde been worden gezet. Ook het handhaven op ongewenste cookies en het meten ervan worden hierdoor lastiger dan noodzakelijk.

Wij voeren metingen uit met een browser waarin geen enkele bescherming zit tegen tracking. Hierdoor krijgen we alle cookies, ook die door een browser als Safari meteen worden weggegooid. Zou je zelf een meting nalopen met een andere browser, dan is de kans groot dat het idee ontstaat dat onze metingen onjuist zijn.

Maar wacht! Er is meer complexiteit. Daarvoor gaan we naar twee verschillende cookies kijken die we in deze meting hebben meegenomen: het IDE cookie van Google en het UserMatchHistory cookie van LinkedIn.

Het “IDE” cookie van Google verschijnt weinig bij het eerste bezoek aan een site. Dan wordt namelijk vaak een “test_cookie” uitgegeven. Pas bij het opnieuw laden van de pagina wordt het “IDE” cookie geplaatst. Wij noemen dat een “ontwijkingstechniek”. Het is ons niet helder waarom dit een tweetrapsraket is, maar mogelijk dat de software van een cookie-banner het test_cookie zou moeten verwijderen. Maar hier stopt de complexiteit niet: bij het herladen van de pagina kan het IDE cookie ook weer zijn verdwenen.

Het UserMatchHistory cookie van LinkedIn is ook lastiger te vinden. Bij het gebruik van een gewone browser wordt dit cookie eigenlijk nooit geaccepteerd. Safari accepteert sowieso niets van LinkedIn, Chrome dan weer wel maar ook deze specifiek niet. Je kan dit cookie vinden door in Chrome private browsing te gebruiken en dan specfiek de instelling aan te zetten dat third party cookies mogen. Je ziet de verschillen in de screenshots hieronder, maar in beide gevallen zie je ook dat er geen toestemming is gegeven.

Dit soort complexiteiten maken het wat lastiger om in te schatten hoe effectief de tracking is van de gemeten cookies. Dat is voor een eindgebruiker natuurlijk helemaal niet relevant: de website/afzender had deze cookies nooit mogen plaatsen.

Cookies in private browsing in Chrome. In dit geval staat de bescherming van Third Party Cookies uit. De vraag over toestemming staat erboven. We verwachten in dit geval geen UserMatchHistory cookie maar ontvangen deze toch.
Bezoeken we dezelfde site zonder private browsing, en herladen de pagina, dan zijn er veel minder LinkedIn cookies te vinden. Het UserMatchHistory is in dit geval niet te zien.

Speciale view voor cookies

Op basisbeveiliging.nl staat bij de rapportage een nieuw tabblad: Cookies. In dit tabblad staan alle cookies die door ons zijn gematched aan een product of dienst. Dit zijn zeker niet alle cookies, maar natuurlijk wel de tracking cookies die zijn besproken in dit artikel. Dit worden er in de toekomst waarschijnlijk meer. Deze informatie is ook te vinden in detailrapporten per domein.

Screenshot van de nieuwe cookie view. Hierin staat van welk bedrijf welk cookie wordt ontvangen. Ook staan er links naar informatie over dit cookie bij de cookie database.

In de toekomst: verder gaande metingen en voor de overheid minder externe partijen

In de eerder genoemde kamerbrief staat: “dat ook breder geen informatie door derde partijen verkregen kan worden die herleidbaar is tot een persoon bij het bezoeken van een overheidswebsite“, dat betekent ook dat bijvoorbeeld een ip-adres van een bezoeker niet mag worden gedeeld. Dit gebeurt vandaag de dag nog op nagenoeg alle overheidssites, omdat deze veelvuldig bronnen inladen van 3e partijen. Denk aan lettertypen, filmpjes, stijlen, kaarten, et cetera.

In augustus meten we dat overheidssites meer dan 1637 verschillende externe bronnen gebruikt op haar sites, waarvan het merendeel in absolute aantallen van buiten Europa komt. Dat een site niet op zichzelf staat wordt sindsdien als laag risico gewaardeerd, maar grote kans dat deze beoordeling dus nog gaat veranderen voor de overheid. Wanneer er informatie wordt opgevraagd bij partijen die meer dan een enkel belang hebben bij deze gegevens krijgt een site nu al een midden/oranje beoordeling, ongeacht de doelgroep.

Er volgen ook nog twee aanvullende cookiemetingen die we de komende maand gaan presenteren. We verwachten hier begin december een update over te kunnen geven.

Voor de duidelijkheid, in deze eerste meting gaat het dus om de eerste pagina die we ontvangen op verschillende adressen. Dus het volgende:

Handelingsperspectief: Alternatieven beschikbaar

Dat er iets moet gebeuren is duidelijk. Het is helaas nog niet altijd even duidelijk wat de beste volgende stap is. In de voorbeelden in dit artikel is op het eerste gezicht het antwoord simpel: zet dit achter een cookiemuur.

Voor de overheid wordt dat op langere termijn niet gezien als een oplossing: een bezoeker moet zonder persoonsgegevens te delen (zoals een ip-adres) een website van de overheid kunnen bezoeken.

Nu, per-direct, zijn er een paar oplossingen toe te passen. De eerste is nog steeds het gebruik maken van een cookiemuur, maar dan eentje die wel werkt en de bezoeker niet stimuleert om nadelige opties te kiezen. Het inrichten van deze cookiemuur kan wel een uitdaging zijn.

Een tweede oplossing is gebruik maken van alternatieve diensten. Voor YouTube, een van de meest voorkomende cookies, is dat door het gebruik van een alternatieve link: youtube-nocookie.com. De rest van de link blijft hetzelfde. Deze Google Support pagina legt uit hoe dat moet.

Voor de tracking diensten van LinkedIn, Facebook en Google zijn er niet direct alternatieven. We schatten in dat dit vooral wordt gebruikt door communicatieafdelingen die willen zien hoe effectief hun werk is. Als het gaat om inzicht in bezoekers zijn er voldoende alternatieven.

Over alternatieven gesproken: waar dienstverlening door externen nog is toegestaan is de website https://european-alternatives.eu/ erg interessant. Hierop staan tegenhangers van allerlei populaire diensten uit de rest van de wereld.

Tot slot is de maker van een site mogelijk niet bewust van de uitdagingen op dit gebied. Daarvoor heeft de privacy-organisatie EDRI een handleiding geschreven: “guide for ethical website development and maintenance“.

Voetnoten

[1] = Er zijn vele andere technische manieren om bezoekers te volgen, zoals de bekende tracking pixel. Browsers laten ook een vaak unieke vingerafdruk achter. In een bijzonder geval konden gebruikers worden gevolgd aan de hand van de batterijstatus van mobiele telefoons. Let op dat de advertentie-industrie draait om miljarden, dus er zijn zeker meer bekende en onbekende technieken.

Alle meetgegevens zijn beschikbaar als open data op de site basisbeveiliging.nl. De software achter basisbeveiliging.nl heet Web Security Map. De Internet Cleanup Foundation is de maker van deze software.

Deze website en gegevens op basisbeveiliging.nl vallen onder deze disclaimer.

Vooraankondiging Meting Cookies

In de komende maanden wordt een nieuwe meting toegevoegd aan basisbeveiliging: cookies.

Dit gebeurt in twee fases. De eerste staat gepland op halverwege oktober en de tweede staat op eind november. In dit overzicht staat wat er wordt gemeten en wat er gaat gebeuren.

Fase 1: voorpagina, geen toestemming

Fase 1 gaat over cookies op de voorpagina van de website. Er is bij dit bezoek geen toestemming gegeven voor het plaatsen van cookies. Dat betekent dat alleen analytische en functionele cookies mogen worden geplaatst.

In deze fase ontstaat een initieel zicht op gebruik van cookies: uit welke producten ze komen zijn en waar ze voor nodig zijn. Zo weten we straks het totaal aantal cookies is, van welke partijen ze komen en voor een aantal of het verder gaat dan functioneel en/of analytisch.

We verwachten in de week van 2 oktober al een eerste set conclusies te kunnen delen, maar de publicatie van metingen per organisatie volgt iets later. Een vooraankondiging gebeurt namelijk minimaal een maand voor publicatie. Dit geeft iedereen de ruimte om nog eventuele aanpassingen door te voeren.

Fase 2: hele site met en zonder toestemming

In deze fase wordt de site bezocht tot drie niveaus diep en worden alle mogelijke cookies verzameld over verschillende pagina’s. Er wordt expliciet toestemming gegeven voor het plaatsen van alle soorten cookies.

Hierdoor ontstaat een beeld van welke diensten van derde partijen worden gebruikt op de verschillende websites. Ook wordt het duidelijk of er verschil zit tussen het wel en geen toestemming geven.

Omdat deze meting wat intenser is dan de gebruikelijke metingen van basisbeveiliging zijn er twee belangrijke kenmerken:

  1. De meting wordt minder vaak uitgevoerd. Eens in de zoveel weken.
  2. De bezoeker van de site is duidelijk herkenbaar als basisbeveiliging met een link naar de achtergronden van de meting. Hierdoor kunnen eventuele uitzonderingen worden gemaakt in firewalls. De meting vindt plaats vanaf de gebruikelijke adressen.

Bronnen en achtergronden

Deze meting wordt uitgevoerd in samenwerking met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Meer informatie hierover staat binnenkort op onze website: https://internetcleanup.foundation.

Zie ook:

  • Wikipedia: algemene informatie over cookies
  • Cookie Consent Speed Run: probeer zo snel mogelijk om alle trucs heen te werken die proberen jouw toestemming te krijgen. Je mag geen fouten maken. Ons record: 2 minuten.
  • Cookie Clicker: een ander spelletje in het thema, maar wat helemaal niets met deze meting te maken heeft.

De helpdesk aflevering 5: Waarom geen Google Analytics?

We krijgen regelmatig de vraag waarom basisbeveiliging Google Analytics negatief beoordeelt bij haar privacymeting. Er wordt dan verklaard dat Analytics is ingericht volgens de handleiding van de Autoriteit Persoonsgegevens.

De Autoriteit geeft bij tweakers aan geen specifiek advies te geven welke tools voldoen. Dat is sinds 11 augustus 2023 waar, omdat de bewuste handleiding (archief) en de per ongeluk impliciete goedkeuring/promotie toen van hun site is gehaald.

De reden dat wij Google Analytics en dergelijke diensten afkeuren is eenvoudig: Google heeft een tweede belang bij het verzamelen van informatie over bezoekers: verkopen. Dat is niet in het belang van de bezoeker of de organisatie die het product toepast. We zien dat de overheid in 23% van de gevallen Analytics verkeerd inricht.

In dit artikel laten we zien waarom diensten als Google Analytics een probleem zijn, waarom dit probleem ontstaat en blijft bestaan en welke mogelijke oplossingen er zijn voor dit probleem.

Inzicht geven in surfgedrag

Het bijhouden van bezoekersstatistieken en wat bezoekers op een site doen is handig. De eigenaar kan zo zien welke informatie populair is en of de site voldoende wordt bezocht. Er zijn honderden bedrijven die hiervoor diensten aanbieden.

Ieder bedrijf zit anders in elkaar. Sommige verlenen slechts één dienst: inzicht geven in bezoekers en hun gedrag. Andere bedrijven leveren meer producten en diensten om de begroting rond te krijgen. Soms zijn deze activiteiten met elkaar verweven, zoals advertenties en bezoekersstatistieken. Specifiek in het laatste scenario is Google de grootste naam.

Google is groot geworden door de combinatie van uitmuntende technologie met gerichte advertenties. Ze verkopen dus beiden, waardoor ze hun technologie goedkoop of zelfs gratis kunnen aanbieden. Google Analytics (GA) is de tool waarmee bezoekersstatistieken worden verzameld. De verzamelde gegevens worden dus ook gebruikt voor gerichte advertenties op deze bezoekers. Die advertenties zijn vaak pas zichtbaar op een andere website.

Analytics wordt gebruikt door ontelbaar veel organisaties. Het kost snel miljarden om een platform als dit te bouwen, terwijl het goedkoop of zelfs gratis is om te gebruiken. Dit wordt betaald met gerichte advertenties. Sceptici zeggen daarom dat de dienst wordt “betaald met privacy”. Wanneer een overheid kiest om zoiets te gebruiken, betalen hun inwoners dit met hun privacy.

Google zegt zelf met versie 4 te voldoen aan alle eisen. Ze zeggen daarna in hetzelfde artikel waarom dit een wassen neus is. Dat gaan we zo uitleggen.

Omvang van Analytics

Diverse Europese landen verbieden het gebruik van Google Analytics (voor de overheid). Dit zijn Denemarken, Italië, Frankrijk, Noorwegen en Oostenrijk. De reikwijdte van dit verbod wisselt per land, maar het is in ieder geval een signaal om het niet te gebruiken.

Een dergelijk verbod zal ondernemers niet tegenhouden om alsnog een bedrijf te beginnen met ongeveer hetzelfde businessmodel. De focus ligt bij Google omdat dit de grootste speler is. Daarom is Analytics een naam voor het onderliggende probleem: verzamelde gegevens voor iets anders inzetten dan uitsluitend het verlenen van de dienst voor de klant. Dit geldt natuurlijk ook voor andere diensten van Google als YouTube en Google Maps.

Wij meten dat Analytics 1774 keer wordt ingezet bij de overheid. 1038 keer bij de centrale overheid, 676 bij gemeenten en 60 keer bij provincies. Het is de grootste in deze markt voor de overheid. Als we alle diensten van advertentiebedrijven meten, dan zien we bijvoorbeeld dat 70% van de gemeenten (242) zoiets toepast. Wij monitoren daarbij vooral Amerikaanse bedrijven omdat Europese bedrijven nog niet op de bekende volg-mij-niet-lijsten staan.

De dans met de regels

De advertentiemarkt is een miljardenindustrie. Het is van onschatbare waarde, vaak ook bedrijfsgeheim, op welke manieren bezoekers worden gevolgd en hoe gegevens worden gecombineerd.

Bedrijven zoals Google houden zich op een subversieve manier aan de wet: de wet wordt perfect en strikt gevolgd en dus wordt de grens altijd opgezocht. Een belangrijk doel van advertentiebedrijven is dat het onderliggende probleem nooit helder wordt of wordt opgelost. Daarvoor worden verschillende strategieën gebruikt. Drie hiervan zijn:

  1. Het geven van keuzes en instellingen.
  2. Werken naar halve regelgeving, certificeringen en audits: regulatory capture
  3. Focus op haakjes om gegevens aan op te hangen: zoals een IP adres

Ieder van deze methodes leggen we hieronder uit. Hierdoor zie je dat deze allemaal geen oplossing zijn.

Wij zeggen hier dus niet dat Google ergens misbruik van maakt of ze iets doet dat niet mag. Juist het tegenovergestelde: men houdt zich dus perfect aan de wet.

Strategie 1: Keuzes

Het aanbieden van keuzes is een gouden greep. Het verlegt de verantwoordelijkheid naar de kiezer en kiezen gaat gegarandeerd fout. Iedere keer dat dit fout gaat wordt er geld verdient.

Het maken van keuzes bij Analytics gaat zowel fout bij de aanbieder (de overheid) als bij de gebruiker (de burger):

Bij de aanbieder, de overheid, meten we dat er 419 keer verbinding wordt gelegd met een doubleclick domein van Google Ads, zonder dat er toestemming is gegeven. In 23% van de gevallen is Analytics dus verkeerd ingericht. Blijkbaar is dit te lastig voor professionele organisaties met hoogopgeleide ICT-medewerkers.

De gebruiker, de burger, krijgt dagelijks vele malen de keuze of ze gevolgd wil worden. De vraag is dan “wil je alle functies op deze website gebruiken?”. Toestemming geven is vaak makkelijker dan weigeren. Hier treed moeheid en conditionering op, waardoor men toch op “OK” klikt. De vraag om toestemming is vaak doorspekt met slimmigheden waardoor men eigenlijk geen kans heeft om te weigeren.

Die keuze voorleggen aan de burger is geregeld in de Telecommunicatiewet. De wet richt zich op alle mogelijke technische vormen van volgen. Omdat de meestgebruikte techniek een cookie is, wordt dit onderdeel van de wet vaak de cookiewet genoemd. Dit is dus onvolledig.

Strategie 2: regulatory capture

Het opstellen van regels, certificering en audits is een andere gouden greep. Hierbij snijdt het mes aan twee kanten. Linksom: voor nieuwe organisaties wordt het lastiger om toe te treden tot de markt. Rechtsom: je hebt zelf al de markt en de inkomsten, hierdoor kan je aan de nieuwe regels voldoen ongeacht hoe complex deze zijn.

Het beste is dus om regels te stimuleren waar alleen jouw organisatie aan kan voldoen. Bijvoorbeeld het verbieden van het volgen van gebruikers via een specifieke methode om profielen aan op te hangen (zgn “haakje”) zoals het IP adres. Dat is prima voor Google, omdat ze hiervoor andere haakjes kan aanwenden door schaalgrootte en bereik. Een voorbeeld hiervan staat in methode 3.

Het ontstaan en stimuleren van regulatory capture gebeurt bijna vanzelf. Feit is namelijk dat regelgevers vaak achter de feiten aanlopen: ze moeten leren omgaan met een altijd veranderende realiteit. Dat levert een spanningsveld, want je wil de maatschappij niet lamleggen of tegenhouden. Het opstellen van nieuwe regels, deze goed verwoorden en het probleem begrijpen is een vreselijk lastig en langdurig proces. Hier liggen bijvoorbeeld kansen voor denktanks en lobbyisten om de focus te verleggen naar iets wat logisch lijkt, maar het niet is.

Dit artikel gaat verder na de afbeelding met methode 3.

242 gemeenten gebruiken een dienst van een (Amerikaans) tracking bedrijf. 101 doen dat niet.

Strategie 3: Verbod op een specifiek haakje

Op de privacy-pagina van versie 4 van Google Analytics, staat letterlijk: “IP-address data is used solely for geo-location data derivation before being immediately discarded“.

In plaats van een persoon gaat het nu over een locatie: een adres, gezin, straat, wijk et cetera. Inderdaad niet herleidbaar tot één specifiek persoon: dus geen persoonsgegeven. Dat iets niet herleid tot een persoon wil dus niet zeggen dat deze informatie onschadelijk of betekenisloos is.

Google weet van alle IP adressen ter wereld namelijk de fysieke locatie. Dat komt omdat iedereen dit aan hen verteld. Bijvoorbeeld door het maken van een route in Google Maps of Waze, het zoeken naar informatie over de wijk, het bekijken van je huis op Streetview, het bezoeken van websites in de buurt zoals die van een hobbyclub, sportclub of gemeente (Analytics staat overal). Er is geen partij ter wereld die zo goed een locatie aan een IP adres kan koppelen als Google.

Zelfs als je je best doet om jezelf te beschermen hoeven je buren dat niet te doen. En omdat het IP adres van de buren bijna dezelfde is als die van jou heeft dat impact op je. Een schoolvoorbeeld is dat in armere wijken duurdere goederen verkocht kunnen worden omdat dit een status geeft. Iedereen helpt dus onbewust elkaars profiel op te stellen.

Een regelgever zou het gebruik van fysieke adressen kunnen verbieden, maar dan is er weer een ander haakje om gegevens aan te koppelen. Het is onmogelijk om dit probleem op een technische manier te stoppen, de belangen zijn simpelweg te groot.

Qua handhaving is er ook enorm veel ruimte, maar handhavers krijgen natuurlijk te weinig capaciteit, mandaat en kennis omdat de ernst van het probleem niet breed genoeg wordt onderschreven.

Oplossen van het echte probleem

Een verbod op een specifiek bedrijf of specifieke technologie lost niets op. Daarvoor zijn de belangen te groot. Maar er is wel hoop. Zo op het eerste gezicht zien we drie oplossingen, maar er zijn er vast meer.

A: Betere wetgeving?

Het echte probleem zit in de hoek van doelbinding: dat gegevens op geen enkele andere manier mogen worden ingezet dan het doel. Dus ook niet worden afgeleid, gecombineerd, verkocht en dergelijke.

Waarschijnlijk is dit juridisch ongelofelijk lastig op te schrijven. De cookiewet was hiervoor een eerste poging, maar biedt onvoldoende bescherming. Het leverde een van de subversieve oplossingen: keuzes.

De overheid kan natuurlijk wel voor zichzelf eisen opstellen en e.e.a. verbieden. Dat heeft natuurlijk weinig invloed op het grote geheel, maar het is een goed begin.

Een wettelijke oplossing is in ieder geval niet morgen geregeld, hoewel die behoefte en noodzaak er wel is.

B: Alternatieve bedrijven met betere waarden?

Privacy kan worden vereist bij de toepassing en aankoop van producten en diensten in allerlei markten. Maar ook dat is erg lastig: juist organisaties met een tweede doel zullen vaak aan de eisen voldoen omdat de eisen niet doordacht zijn vastgelegd.

Het is belangrijk om het onderliggende probleem te begrijpen: het beschermen van zoveel mogelijk mensen. Dit kan onder andere door te eisen dat gegevens maximaal voor 1 doel mogen worden ingezet en alle andere gronden te weigeren.

Gelukkig zijn er al tientallen bedrijven die dit al garanderen. Denk bijvoorbeeld aan Piwik Pro, Monsido en dergelijke. Deze bedrijven zijn helaas niet altijd transparant over hun prijzen. Matomo is dat wel. Hier wordt per bezochte pagina betaald. Voor 1 miljoen hits, een behoorlijk populaire site, is dat 160 euro per maand.

Zou Google haar Analytics tak afsplitsen naar een bedrijf met maar één enkel belang, dan is er geen bezwaar om het te blijven gebruiken. Dan moeten ze er wel (meer) geld voor moeten gaan vragen. Wedden dat niemand de daadwerkelijke prijs hiervoor wil betalen?

Wat ook helpt is de wetenschap dat 95% van de verzamelde gegevens in tools als Analytics niet relevant zijn voor dagelijkse sturing. Het verzamelen hiervan is dus overbodig werk.

C: Zelf maar iets draaien?

Zelf een tool draaien is een optie. Tweakers.net heeft onlangs een overzicht gepubliceerd van vier verschillende tools die Analytics kunnen vervangen.

De haken en ogen aan deze aanpak zitten niet in de technologie maar in de organisatie. Wanneer een organisatie zelf iets draait zitten hier verantwoordelijkheden aan. Zo moet er een server worden geregeld, deze moet worden ingericht en onderhouden, de software moet ingericht worden zodat het aan de wet voldoet en moet ook nog regelmatig (en soms acuut) worden bijgewerkt. Ook dan moet er nog steeds betaald worden aan dit soort projecten: anders worden kwetsbaarheden niet opgelost of is draait het op een verouderd (kwetsbaar) systeem. De medewerkers die dit uitvoeren krijgen natuurlijk salaris. Alles bij elkaar gaat het snel over een behoorlijk bedrag.

Zelf iets draaien is dus niet altijd even economisch of duurzaam. Alle haken en ogen kosten al snel meer dan iets afnemen bij een van de vele dienstverleners. Dat is namelijk de business case.

Wat keurt basisbeveiliging?

Basisbeveiliging keurt sinds april 2023 privacy op twee dingen: of een site op zichzelf staat en, wanneer dat niet zo is, of er verkeer wordt gestuurd naar bekende advertentiebedrijven.

De lijst met advertentiebedrijven komt van het Amerikaanse bedrijf Disconnect.Me. Zij verkopen diensten waarmee privacy vergroot kan worden. Hun lijst met bedrijven is openbaar, zodat iedereen dit kan inzien, aanpassen en gebruiken.

Het zal je niet verbazen dat op deze lijst voornamelijk Amerikaanse bedrijven staan. Ook neemt dit diensten mee waarbij Google zegt géén privacygevoelige informatie te verzamelen zoals bij het aanbieden van lettertypen (maar wel alle andere mogelijke data natuurlijk).

Op de techreuzen na opereren de organisaties op de lijst niet in Nederland. In de EU en Nederland zijn er wel bedrijven actief die op die lijst horen. Denk bijvoorbeeld aan Shoppingminds uit Hilversum. Op hun voorpagina pronken ze met de slogan: “Sell it Better”. Er is één overheid die dit gebruikt, maar mogelijk is dit contractueel goed geregeld.

In de toekomst gaat basisbeveiliging dus ook Europese / Nederlandse bedrijven die meerdere belangen hebben bij het vergaren van gebruikersdata afkeuren.

Tot slot

Gebruik dus geen diensten van bedrijven die bezoekersgegevens voor andere doelen inzetten dan de door jouw de gevraagde dienst. En doe dit natuurlijk zelf ook niet.

Updates – Juli 2023

Meer duiding en omlijsting

We zijn meer kennis rondom de stichting aan het uitschrijven: wat doen we, hoe doen we dat en wat betekent dit. De eerste stukken hiervan staan nu online:

Deze links zijn terug te vinden in de footer van basisbeveiliging.nl. Er volgt binnenkort meer, zoals de code of conduct.

Metingen

Overheids-niveau TLS meting toegevoegd

Zie voor meer informatie de blogpost, hier.

Privacy-scan aangezet op alle subdomeinen en completere resultaten

Alle subdomeinen worden nu meegenomen in de privacy scan. Dat betekent dat er behoorlijk veel meetpunten zijn bijgekomen.

Daarnaast is de meting voorzien van extra informatie over welke aanvragen er worden gedaan naar externen. Voorheen waren alleen de links te zien, nu kan je zien waar de aanvraag vandaan komt: afbeeldingen, scripts, fetch, xhr, fonts etcetera. Je ziet ook wat wordt meegestuurd. Soms wordt er namelijk alleen een extra (POST) verzoek gedaan om zo te kunnen tracken zonder cookies.

Nieuwe uitgebreide meetgegevens in de privacymeting

Goedgekeurde versie-informatie

Het SSH protocol vereist dat er staat welke versie wordt gebruikt, zodat er bepaald kan worden welke features worden ondersteund. Dat is ergens te begrijpen. Omdat het onderdeel van het protocol is, moeten we het nu goedkeuren. Echter is er ook ruimte om “comments” mee te geven in de identificatie. Alle gevallen met comments keuren we niet goed, omdat dit geen onderdeel is van de negotiation en dus volledig optioneel is. Je kan deze comments uitzetten.

Dat de versie wordt goedgekeurd zegt niets over of de versie veilig is. Zo op het eerste gezicht vinden we het vanuit een security-standpunt onverklaarbaar waarom er informatie over de host gedeeld moet worden voor negotiation, maar daar is vast goed over nagedacht.

  • Goedgekeurd: ssh-2.0-openssh_5.8
  • Afgekeurd: ssh-2.0-openssh_5.9p1 debian-5ubuntu1.10

Lees verder: www.openssh.com/txt/rfc4253.txt, punt 4.2 Dit is ook opgenomen in de uitzonderingen op het meetbeleid.

Whois informatie meting gefixt

De SIDN api gaf ook antwoord op domeinen buiten het bereik. Als je daar zoekt naar apple.com krijg je de resultaten van apple.nl. Deze fout is rechtgezet aan onze kant: er wordt alleen nog op .nl domeinen WHOIS informatie opgevraagd.

Security.txt metingen hebben nu meetgegevens

Het is nu in te zien waarom security.txt metingen falen. Dat omdat de meting recentelijk is gewijzigd: het bestand moet op een nieuwe regel eindigen anders is het ongeldig.

Details over security.txt

Op de site

Filtering in rapporten

Het is nu mogelijk om op bevinding te filteren in rapporten. Dit is nog een redelijk basaal filter wat niet alle domeinen zonder resultaten weghaalt. Dat komt in een volgende versie. Het helpt in ieder geval om snel de juiste metingen te vinden omdat de rest onzichtbaar wordt.

Comply or explain bug opgelost

Sommige verklaringen werden nog niet meegenomen in de statistieken en rapporten. Daardoor week de kleur van de kaart en de statistieken af van de inhoud van het rapport. Deze lopen, na een paar dagen lang puzzelen, helemaal gelijk. Hiermee is een lang uitstaande bug opgelost (en zijn er vast weer twee nieuwe bijgekomen, want zo werkt dat met software).

Overig

  • Bij het importeren van organisaties worden nu arbitraire velden ondersteund. Dit is handig om op een later moment te kunnen filteren.
  • Er is meer logging toegevoegd aan de ‘ontbrekende tls’ meting. Deze geeft af en toe false positives en daar willen we vanaf. Dit is een traag proces en we verwachten dat het heel even duurt voordat alles weg is.
  • Het toevoegen en verwijderen van endpoints wordt nu gelogd en omgezet naar grafieken, hierdoor kunnen we grote verschuivingen detecteren en bepalen of er iets mis is met de internetverbinding of de meting.
  • HSTS meting bevatte een bug waardoor de meting qua bewijsvoering ‘klapperde’.

Updates – Juni 2023

De grote wijzigingen: volledige security scans in Basisbeveiliging+ en aankomende geografische metingen. Lees hieronder het overzicht van nieuwe features voor Juni!

Nieuw in Basisbeveiliging

Aankomende meting: Geografische Afbakening Online Overheid

IT dienstverlening van de overheid hoort binnen Europa (en liefst Nederland) te gebeuren. Hiervoor hebben we een meting toegevoegd die later deze maand openbaar wordt. We zijn het beleid aan het opstellen en aan het experimenteren met hoe we dit gaan weergeven. Zie voor meer hierover de blogpost.

Uitzonderingen op basis van inhoud van de website

We kunnen vanaf nu uitzonderingen maken op basis van de inhoud van een website. Dit passen we nu toe voor Cloudflare, die als grote leverancier standaard een aantal onnodige poorten openzet.

We vragen gebruikers van Cloudflare dit issue met hen op te nemen, zodat ze kunnen voldoen aan diverse IT standaarden die vereisen dat alleen noodzakelijke poorten openstaan. Dit is door diverse mensen onder de aandacht gebracht de afgelopen maand.

Inhoud van diverse pagina’s. Dit wordt doorzocht bij security policies.

Risicoopsommingstabel is opgedeeld

De tabel met risico’s is nu opgedeeld in categorien. Hierdoor kan je in 1x alle e-mail metingen zien zonder alle extra waardes / lege regels enzo. Dat leest net iets makkelijker. Het eerste tabblad bevat het oude vertrouwde (grote) overzicht.

Herschreven privacyscanner

De privacyscanner is herschreven. Dit heeft een factor 1000 snellere scans opgeleverd die ook nog eens betrouwbaarder en vollediger zijn.

Bedankt / “wordt aan gewerkt” knop

Metingen zijn nu voorzien van een “bedankt”/”wordt opgelost” knop. Hiermee kan je makkelijk waardering sturen naar de stichting, zo weten we een beetje wie de site gebruikt en hoe het wordt ontvangen. De eerste stapel bedankjes zitten al in de mailbox, waarvoor ook bedankt!

Update websiteregister rijksoverheid

De nieuwe namen van overheidsorganisaties van het Websiteregister Rijksoverheid zijn toegevoegd. Ook is een 10 tal nieuwe organisaties toegevoegd.

Voortgang bevat ook de kaart van vandaag

Hier zie je de voortgang van Security.txt, met daarop de voortgang van de adoptie. De kaart wordt langzaam groener, of toch niet…

Basisbeveiliging+

Full Scope Tests!

Volledige scans met professionele security tools. Lees het artikel voor meer informatie.

Updates aan Alert E-Mails

Dagelijkse mails worden weer verstuurd, naast de gebruikelijke instant alert mails. Alert E-Mails bevatten nu ook de meetdata als JSON attachment. Dit is direct aan een SIEM te koppelen, of anders automatisch te verwerken.

Er worden geen meldingen meer gemaakt van metingen waar een verklaring op zit. Omdat automatische verklaringen soms later worden toegevoegd kan het zijn dat er weleens wat overbodigs wordt meegestuurd.

Overig

De herscan knop is gefixt, herscans worden weer ingepland.